به گزارش همشهری آنلاین، در روزگاری که همه جا پوسته‌های ظاهری بیشتر از تمدن‌های بشری دیده می‌شوند، شاید شنیدن نام «میامی» ذهن بسیاری از شما را به سمت سواحل فلوریدا ببرد؛ شهری پرهیاهو در آمریکا. اما در قلب ایران، شهری به همان نام وجود دارد که هر وجب از خاکش، گواه تاریخی است که می‌تواند تاریخ ساختگی آمریکا را به چالش بکشد؛ میامی ایران، شهری با هزار سال ریشه تمدنی در استان سمنان واقع شده است.
در شرق استان سمنان و در مسیر جاده تهران- مشهد، شهری وجود دارد که نامش را از گذشته به امروز آورده؛ بر پایه منابع جغرافیایی کهن، واژه «میامی» از «مَی‌مَی» گرفته شده که به تاکستان‌های سرسبز و فراوانی انگور در این ناحیه اشاره دارد.
پیشینه تاریخی میامی
عبدالرفیع حقیقت، از اساتید مردم‌پژوه و تاریخ‌نگاری در کتاب «تاریخ قومس» اشاره می‌کند که پیشینه میامی استان سمنان به قبل از اسلام می‌رسد و آن را نشانه‌ای از زیست و رونق دیرینه در دل کویر می داند.
جیمز فریزر، جهانگرد غربی در سفرنامه خود درباره قلعه‌ای ارگی که بالای کوه میامی قرار دارد، می‌نویسد: «... اینگونه ویرانه‌ها باستانی است، شکی نیست و مایلم ساختمان دژ را به عهد کهن نسبت دهم ... قبرها خود ممکن است پیش از اسلام وجود داشته و بعدها توسط مسلمانان مسکون شده باشد».
اما آنچه بیش از همه، میامی ایران را متمایز می‌کند، نه فقط قدمت هزارساله‌اش، بلکه روح تاریخی و فرهنگی جاری در آن است. از فرومد، زادگاه شاعر بزرگ ابن یمین فریومدی، تا آرامگاه شیخ حسن جوری، رهبر نام‌آور نهضت سربداران، هر نقطه از این سرزمین یادآور پایداری، اندیشه و ایمان است؛ شهری که با شعر و شور زیسته و با فرهنگ معنا یافته است.
شهری که در سکوت کویر، تاریخ آمریکا را به چالش می‌کشد
حمیدرضا دوستمحمدی، کارشناس ارشد میراث فرهنگی نیز می‌گوید: آثار تاریخی میامی، از جمله مسجد جامع فرومد با معماری باشکوه خوارزمشاهی و ایلخانی، کاروانسراهای صفوی و بافت‌های کهن شهری تنها نشانه‌های مادی تمدن آن نیستند؛ بلکه هر یک، روایتی از مسیر فرهنگ و اندیشه ایرانی در گذر قرن‌هاست.
او ادامه می‌دهد: در این شهر، تاریخ نه در کتاب‌ها، بلکه در کوچه‌ها جریان دارد؛ در دیوارهای خشتی، در آداب مذهبی، و در صدای آیین‌های کهنی چون «حسَن، حُسین» که نسل به نسل منتقل شده‌اند.
با این حال، در آن سوی دنیا، شهری دیگر با همین نام در ایالت فلوریدا قد برافراشته است؛ میامی آمریکا، شهری جوان با ۱۰۰ سال قدمت، برآمده از تجارت و صنعت گردشگری؛ اما همین تشابه نام، تضادی ژرف را پیش چشم می‌گذارد؛ یکی ریشه در خاک و تاریخ دارد، دیگری در سرمایه‌داری و مصرف‌گرایی.
میامی ایران، نماد پایداری فرهنگی و خودباوری تاریخی است؛ شهری که برابر زرق و برق جهانی‌شده‌ای که آمریکا تبلیغ می‌کند، یادآور می‌شود که تمدن یعنی عمق تاریخی و فرهنگی، نه ارتفاع برج‌های تفریحی.
اصالت تاریخی برابر نظام سرمایه‌داری
حسن احمدی، پژوهشگر و دکترای فرهنگ و ارتباطات می‌گوید: میامی با تاریخ هزار ساله خود به‌خوبی نشان می‌دهد که تمدن در حافظه جمعی ملت‌ها جای دارد؛ نه در تابلوهای نئون رنگی و برج‌های فولادی زرین و از این‌رو، ریشه‌های تمدنی ملت‌ها به سادگی از بین نمی‌رود.
او عقیده دارد: میامی ایران، برخلاف هم‌نام آمریکایی‌اش، امروز در پی ساخت تصویری انتزاعی از جهان نیست که تمرکز را روی یک نقطه یعنی قدرت سرمایه‌داری غربی قرار می‌دهد. این شهر به خودی خود، حقیقت و اصالت تاریخ بشری را معنا می‌کند؛ حقیقتی که می‌گوید: تمدن، آن‌گاه زنده می‌ماند که مردمانش حافظ ریشه‌های خود باشند و این مردم، اصالتشان را با هیچ چیز معاوضه نمی‌کنند.
یک نام، دو جهان
اگر در آن سوی جهان، میامیِ آمریکا نماد جهانی‌سازیِ بی‌ریشه و مصرف‌گرایی مدرن است، در این سوی نقشه، میامیِ ایران همچون روایتی زنده از پایداری فرهنگی و ریشه‌داری تمدنی ایستاده است. شهری که نه از دل سرمایه، بلکه از جان تاریخ روییده؛ نه در پی جلب نگاه توریست‌ها، که در پی حفظ اصالت خود.
اینجا، در میامی ایران، هنوز می‌توان صدای قرون را شنید؛ از زمزمه ابن‌یَمین تا پژواک گام‌های سربداران. شهری که در سکوت کویر، به جهانی پرهیاهو یادآور می‌شود« آنکه می‌خواهد نسخه‌ای برای جهان بنویسد، باید نخست پشتوانه‌ای از تجربه و معنا داشته باشد. قدرت، اگر بر تاریخ و فرهنگ استوار نباشد، دیر یا زود در تناقض‌های درونی خود فرومی‌پاشد».
