همشهری آنلاین - محمد سرابی: اگرچه سازمان سنجش و پلیس بارها اعلام کرده که این کار ممنوع و ناممکن است اما بازار زیرزمینی صندلی فروشی، نشان از کاسبی پررونق برای پشت کنکوری‌ها دارد.

سال بعد گران‌تر است

صندلی پزشکی و دندان‌پزشکی به نسبت اینکه دولتی یا آزاد باشد ۵۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان. داروسازی، پرستاری و مامایی حدود ۳۰۰ و مهندسی عمران یا کامپیوتر بین ۲۰۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان قیمت دارد. البته فروشندگان تاکید می‌کنند که قیمت‌ها مربوط به همین روزها است. اگر کسی می‌خواهد نتیجه کنکور ۱۴۰۵ را بخرد باید قیمت‌ها را دوبرابر حساب کند و پزشکی را یک میلیارد تومان در نظر بگیرد. فروشندگان کنکور ۱۴۰۵ را از همین الان «رزرو» ‌ می‌کنند و صندلی پزشکی سال بعد را با قیمت امسال می‌فروشند. قیمت‌ها هم کم و بیش در کانال‌های مختلف تلگرام یکسان است.

حتی اگر بدانیم که تمام ادعاها دروغ و کلاهبرداری محض است بازهم شکل گرفتن چنین بازاری، جای تعجب دارد.

شروع با پیش‌پرداخت

تماس‌ها با فروشندگان ظرفیت‌های دانشگاه، در شبکه‌های اجتماعی برقرار می‌شود و پرداخت‌ها مرحله به مرحله است. ابتدا ۲۰ میلیون تومان پیش‌پرداخت برای شروع کار؛ بعد نیمی از هزینه، برای تایید پرونده در سایت سازمان سنجش و دانشگاه. تسویه نهایی زمانی است که فهرست پذیرفته‌شدگان اعلام شود. معلوم نیست چند نفر تا این مرحله پیش رفته‌اند و واقعا شماره دانشجویی گرفته‌اند. ادمین یکی از کانال‌ها می‌نویسد: «از رییس یا مسئولان دانشگاه صندلی نخرید چون وسط سال عوض می‌شود و شما را اخراج می‌کنند. از ما بخرید که نتیجه‌ها را مستقیم از سازمان سنجش عوض می‌کنیم.» و در توضیح اینکه چطور نتیجه را عوض می‌کنند، می‌نویسد: «همکارهایی داریم که دسترسی به سیستم دارند و می‌توانند سوابق تحصیلی و معدل را هم عوض کنند.» هر کسی می‌تواند چنین ادعایی بکند و نمی‌شود فهمید که راست می‌گویند یا نه اما برای اینکه اطمینان مخاطب را جلب کنند قرار مشاوره تلفنی می‌گذارند.

منظور از این کار شماره تلفن واقعی نیست بلکه تماس‌های صوتی واتساپ است. این مشاور قرار است خانواده داوطلب را قانع کند که همین الان پول واریز کند زیرا قیمت‌ها در حال افزایش هستند. آن‌ها دو سوال می‌پرسند: «امسال کنکور دادی؟ چه رشته‌ای و چه شهری می‌خواهی درس بخوانی؟» ظاهرا نفوذ به پرونده داوطلبی که همین امسال کنکور داده‌ راحت‌تر است.

۱۰ سال سابقه فروش

صندلی فروش‌ها برای خود دارای سابقه و اعتبار هستند. تصاویر و صدای رضایت مشتری می‌گذارند و برای مشاورهایشان اسامی عادی انتخاب می‌کنند. ادعا می‌کنند از ۱۰ سال قبل مشغول به این کار بوده‌اند و می‌توانند برای ۲ - ۳ سال آینده هم صندلی بفروشند. حتی خود را در مقابل گروه‌های دیگر غیر مجاز قرار می‌دهند و مشتریان را تشویق می‌کنند که به جای «خریدن سوالات کنکور» صندلی بخرند. در بعضی موارد، مدعی هستند که از حق کنکوری‌های عادی در مقابل سهمیه‌ای‌ها دفاع می‌کنند. هشدار می‌دهند که از امسال به بعد کنکور فقط یک بار در سال برگزار می‌شود و کار سخت‌تر است. از کسی که دیر برسد بیعانه می‌گیرند و می‌گویند منتظر «کنسلی» باشد.

البته همیشه هم با قوانین بازار پیش نمی‌روند. صحبتی از انصراف و بازگرداندن پول نیست.

ادعای جعلی

تابستان امسال رضا محمدی رئیس سازمان سنجش آموزش کشور گفت که از امسال در مراجع قضایی موضوع طراحی کارنامه جعلی و دستکاری رتبه به عنوان جرم ثبت شده است و خرید صندلی پزشکی از راه سازمان سنجش هم کذب است. معاونت اجتماعی پلیس فتا نیز درباره رزرو صندلی در دانشگاه‌های پزشکی هشدار داد که چنین ادعاهایی کاملاً غیرممکن و جعلی است.

با وجود همه این واکنش‌ها، تبلیغات در فضای مجازی به شدت جریان دارد.

بازار سیاه نتیجه کالایی شدن کنکور

مجید حسینی کارشناس آموزش دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «صندلی فروشی ناشی از کالایی‌شدن کنکور است. هر چیزی که تبدیل به کالا شود، بازار سیاه هم پیدا می‌کند. وقتی مدارس غیرانتفاعی شهریه مصوب و شهریه زیرمیزی داشته باشند که مجموع آن‌ها به ۱۰۰ یا ۲۰۰ میلیون تومان برسد؛ اولیا دانش‌آموز برای دانشگاه رفتن او هم حاضر به پرداخت پول می‌شوند حتی اگر واقعی نباشد.»

او تاکید می‌کند: «مسولان برای رفع مشکلاتی که در حاشیه کنکور ایجاد شده، اقداماتی انجام می‌دهند که باز هم به نفع بازاری شدن کنکور است. الان در تبلیغ کلاس‌های کنکور القا می‌کنند که دانشگاه خوب قبول شوید تا به طبقات بالای جامعه برسید. طبیعی است که خانواده‌ها حاضر باشند برای رسیدن به این طبقات پول بدهند. اگر فرزندشان پذیرفته نشود، برای ورود غیرقانونی او پول هم پرداخت می‌کنند.»

بعد از پرداخت پول، گم می‌شوند

پروین طالبیان، کارشناس آموزش عالی در گفتگو با همشهری تاکیدمی کند : «وقتی افرادی بدون مدرک پزشکی، بیماران را جراحی می‌کنند پس عجیب نیست که اشخاصی هم به فکر فروش صندلی دانشگاه بیفتند. صندلی فروشی هم مانند سوال فروشی است و سودجویان می‌دانند که کسی از آن‌ها شکایت نمی‌کند.»

او شرح می‌دهد: «ما در یک پروژه تحقیقی به سراغ موسسه‌هایی رفتیم که ادعا می‌کردند دکترا بدون آزمون پذیرش می‌کنند. اصلا دکترا بدون آزمون در آموزش عالی نداریم. به جز یک مورد که مربوط به رتبه‌های برتر استعدادهای درخشان و آن‌هم بعد از اتمام مقطع کارشناسی است. بعد دیدیم که این موسسات بعد از دریافت مبلغ اولیه، ارتباط خود را قطع می‌کنند و دیگر پاسخی نمی‌دهند.»

طالبیان می‌گوید: «ورود به دانشگاه‌ها بدون کدپذیرش سازمان سنجش ممکن نیست و این کار هم نیازمند استعلام مدارک است. وقتی دانشجویی می‌خواهند انصراف بدهد هم مدارک او کنترل می‌شود چه برسد به اینکه وارد دانشگاه شود.»

بیشتر بخوانید: بازار انتخاب رشته دانشگاه داغ شد؛ از 5 تا 10میلیون تومان