به گزارش خبرنگار مهر، همایش ملی «آذربایجان، دیپلماسی و تمامیّت ارضی ایران» و بزرگداشت میرزا محبعلی‌خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو، دیپلمات برجسته عصر قاجار و پهلوی اول عصر چهارشنبه در دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز با حضور سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران؛ بهرام سرمست، استاندار آذربایجان شرقی و جمعی از استادان، پژوهشگران و مسئولان استانی برگزار شد
بهرام سرمست در این همایش با تأکید بر جایگاه تاریخی آذربایجان در ایران گفت: آذربایجان تنها یک منطقه جغرافیایی نیست، بلکه یک اندیشه تاریخی، یک سنگر ملی و نماد هویت تمدنی کشور است. این خطه در طول تاریخ نه تنها مرزبان شمال غرب ایران بوده، بلکه حافظ هویت ملی و آبروی سیاسی ایران نیز به شمار آمده است.
سرمست افزود: آذربایجان همواره رکن امنیت ملی ایران بوده و تمامیت ارضی یک کشور تنها با نیروی نظامی حفظ نمی‌شود؛ عقلانیت سیاسی، انسجام ملی و دیپلماسی فعال تضمین‌کننده پایداری آن است.
وی با اشاره به تاریخ سیاسی ایران تصریح کرد: هرگاه میدان و دیپلماسی در کنار هم بوده‌اند، ایران مقتدر ظاهر شده و هر زمان این هماهنگی از دست رفته، دشمنان فرصت طمع یافته‌اند.
استاندار آذربایجان‌شرقی جایگاه استراتژیک این خطه را مورد تأکید قرار داد و گفت: آذربایجان پایگاه توازن راهبردی ایران است؛ سرزمینی که هم مرز اروپا و آسیاست، دروازه قفقاز به شمار می‌رود و محور اتصال ایران با جهان است. این منطقه کانون مقاومت ملی و مکتب مذاکره بوده و رجال برجسته‌ای همچون ناظم‌الملک مرندی با تحلیل‌های هوشمندانه خود مفهوم نوینی از دیپلماسی را در کشور پایه‌گذاری کرده‌اند.
سرمست با اشاره به اندیشه ناظم‌الملک مرندی ادامه داد: او دیپلماسی را نه به معنای سازش، بلکه به عنوان ابزاری برای صیانت از منافع ملی تعریف می‌کرد و نسبت به نفوذ بیگانگان در قفقاز و آناتولی هشدار می‌داد. درس مهم او این است که ملتی که حافظه تاریخی نداشته باشد، در آینده سیاسی خود نابینا خواهد بود.
استاندار آذربایجان‌شرقی همچنین سیاست روشن ایران در منطقه را یادآور شد و گفت: تمامیت ارضی ایران خط قرمز تاریخی ماست و هیچ معادله منطقه‌ای بدون حضور ایران قابلیت حل شدن ندارد. آذربایجان نخستین سنگر دفاع از این اصل است و هرگونه تلاش برای تضعیف عمق استراتژیک کشور، نیازمند دیپلماسی فعال و قدرت ملی هوشمند است.
آذربایجان، پیشانی اندیشه ژئوپلیتیک و قلب امنیت ملی ایران
در این همایش، محمدتقی اعلمی، رئیس دانشگاه تبریز، نیز با تأکید بر جایگاه تاریخی و فرهنگی آذربایجان گفت: این خطه بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت فرهنگی و تمدنی ایران بوده و همواره نقشی تعیین‌کننده در پاسداری از منافع ملی ایفا کرده است. آذربایجان زادگاه مردان بزرگی است که با خرد جمعی و درک عمیق از دیپلماسی، مسیر تعامل همراه با عزت ملی را در تاریخ کشور رقم زده‌اند.
وی افزود: دانشگاه تبریز خود را پایگاه اندیشه‌ورزی در حوزه قفقاز، آذربایجان و ایران فرهنگی می‌داند و با گسترش همکاری‌های علمی و فرهنگی، در تقویت دیپلماسی علمی و فرهنگی کشور نقش مؤثری ایفا کرده است. پژوهش‌های ارائه‌شده در این همایش می‌تواند در شناخت بهتر ابعاد تاریخی و تمدنی نقش آذربایجان در پاسداری از ایران و ترسیم آینده‌ای روشن برای همگرایی منطقه‌ای مؤثر باشد.
سرمست و اعلمی با تأکید بر اهمیت ترکیب عقلانیت سیاسی، دیپلماسی فعال و شناخت ریشه‌های تاریخی، آذربایجان را نه تنها قلب امنیت ملی ایران، بلکه پیشانی اندیشه ژئوپلیتیک کشور معرفی کردند؛ جایی که تاریخ، فرهنگ و هویت ملی در تقویت قدرت راهبردی ایران نقش‌آفرین است.
