انسان از راه تزکیه و طهارت می‌تواند به شهود حقیقت دست یابد

خبرگزاری مهر چهارشنبه 07 آبان 1404 - 14:32
قم- مرجع تقلید شیعیان با تأکید بر ضرورت تهذیب نفس و پاکی درون برای درک حقایق الهی گفت: معرفت حقیقی نه از مسیر آموزش ظاهری، بلکه از راه تزکیه، طهارت و دیدن با چشم دل حاصل می‌شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، جلسه هفتگی درس اخلاق آیت‌الله جوادی آملی، در مسجد اعظم قم با حضور اقشار مختلف مردم برگزار شد.

آیت الله جوادی آملی در ادامه شرح کلمات قصار نهج‌البلاغه، با اشاره به کلام نورانی امیرالمؤمنین (ع) در جمله ۱۸۴ «مَا شَکَکْتُ فِی الْحَقِّ مُذْ أُرِیتُهُ» اظهار کرد: حضرت در این کلام می‌فرماید: آن هنگام که حق را به من نشان دادند، دیگر هیچ‌گاه در آن تردید نکردم. این بیان امیرالمؤمنین نشان می‌دهد که معرفت حقیقی، از راه «ارائه و مشاهده» حاصل می‌شود، نه صرفاً از طریق درس و بحث؛ و این دیدن، دیدن با چشم سر نیست بلکه دیدن با چشم دل است.

وی افزود: انسان همان‌گونه که از راه مجاری ظاهری همچون چشم و گوش علم می‌آموزد، از طریق مجاری باطنی نیز می‌تواند به حقایق دست یابد. خداوند برای انسان دو مدرسه قرار داده است؛ یکی مدرسه ظاهر که راه آن برای همه باز است و انسان از طریق آموزش و پژوهش در حوزه و دانشگاه به دانش‌های ظاهری دست می‌یابد، و دیگری مدرسه باطن که از راه تزکیه نفس، تهذیب، طهارت به حقیقت منتهی می‌شود. جمع میان این دو مسیر، یعنی علم ظاهری و شهود باطنی، ممکن و مطلوب است.

استاد برجسته حوزه علمیه قم ادامه داد: انسان دارای دو گونه دیدن است؛ دیدن حسی و دیدن قلبی. در عالم رؤیا نیز ما تجربه می‌کنیم که روح انسان چشم و گوش مخصوص به خود دارد. همان‌گونه که علم ظاهری با تلاش و تحصیل به دست می‌آید، معرفت باطنی نیز با طهارت و مراقبت از نگاه، گوش و عمل انسان حاصل می‌شود.

وی با اشاره به تقسیم معرفت به «راه ملک» و «راه ملکوت» گفت: درس و تجربه، انسان را دانشمند یا فقیه می‌کند، اما راه باطن، انسان را عارف و بینا می‌سازد. همه موفق به شهود ملکوت نمی‌شوند، اما خداوند راه آن را به روی همه باز گذاشته است؛ باید تلاش کنیم که «ببینیم»!

آیت الله جوادی آملی با بیان اینکه خداوند در قرآن با نهایت ادب با بندگان خود سخن گفته است، ادامه داد: قرآن کتاب ادب است و سراسر احترام به انسان را نشان می‌دهد. خداوند به ما فرمود: ﴿وَاتَّبِعُوا مِلَّةَ أَبِیکُمْ إِبْرَاهِیمَ﴾، یعنی شما فرزندان ابراهیم خلیل هستید و باید حرمت خود را بشناسید، هیچ شناسنامه‌ای بالاتر از این نیست که قرآن برای ما ذکر کرده، خیلی قرآن به ما احترام گذاشته است،

وی در ادامه با اشاره به آیه شریفه ﴿وَ کَذَٰلِکَ نُرِی إِبْرَاهِیمَ مَلَکُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ﴾ بیان کرد: همان‌گونه که خداوند باطن عالم را به حضرت ابراهیم (ع) نشان داد، فرزندان ابراهیم نیز مأمور به نظر در ملکوت هستند. خدای سبحان به ما فرمود: ﴿أَوَلَمْ یَنْظُرُوا فِی مَلَکُوتِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ﴾، یعنی شما هم نگاه کنید، بلکه ببینید. این دعوت به دیدن ملکوت، نهایت تکریم الهی نسبت به انسان است.

منبع خبر "خبرگزاری مهر" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.