به گزارش خبرگزاری مهر، محمدرضا توکلی‌زاده بر ضرورت تقویت زنجیره تولید زعفران از مزرعه تا بازارهای جهانی تاکید و اظهار کرد: حفظ و اعتلای جایگاه زعفران ایران در بازارهای بین‌المللی، مستلزم اتخاذ رویکردی علمی، نوآورانه و جامع‌نگر در مدیریت این محصول استراتژیک است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به نقش بی‌بدیل زعفران در معیشت کشاورزان و اقتصاد استان افزود: در خراسان رضوی که بیش از ۹۰ درصد تولید زعفران جهان را در دل خود جای داده است، تغییرات اقلیمی و چالش‌های اقتصادی می‌تواند تأثیرات جدی بر این مزیت راهبردی باقی بگذارد. ازاین‌رو، لازم است تا تمامی مراحل زنجیره ارزش زعفران (از کشت و فرآوری تا بسته‌بندی، برندسازی و صادرات) تحت نظارت و مدیریت علمی قرار بگیرد.
وی با گرامیداشت روز ۵ آبان‌ماه که به عنوان روز ملی زعفران نامگذاری شده، خاطرنشان کرد: امروز در تجلیل از گوهری گردهم آمده‌ایم که نه‌تنها «طلای سرخ ایران» لقب گرفته، بلکه نماد اصالت بخش کشاورزی، عرصه فرهنگ و اقتصاد این سرزمین است. زعفران میراث گران‌سنگی است که از دسترنج هزاران کشاورز پُرتلاش به ثمر می‌رسد و پیام‌آور رنگ، عطر و هویت ایرانی در سراسر جهان است.
توکلی زاده تاکید کرد: زعفران تنها یک محصول کشاورزی نیست؛ بلکه جزئی از زنجیره‌ای پیچیده و ارزش‌محور است که از خاک و دانش آغاز می‌شود و در بازارهای جهانی به ثمر می‌نشیند. برای بازگرداندن جایگاه شایسته این محصول در اقتصاد ملی و جهانی، باید به ظرفیت‌سازی هدفمند در تمام حلقه‌های این زنجیره از تولید و فرآوری تا آموزش، برندسازی و دیپلماسی اقتصادی اندیشید.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به شکاف میان سهم ایران در تولید جهانی و سهم آن از ارزش نهایی بازار متذکر شد: با وجود آن‌که بیش از ۹۰ درصد زعفران جهان در ایران و عمدتاً در خراسان تولید می‌شود، اما سهم کشور از ارزش نهایی این بازار، با این جایگاه تولیدی آن هم‌خوان نیست. این واقعیت مسئولیتی تاریخی بر دوش ما می‌گذارد تا زعفران را از کالایی خام و بی‌نشان به محصولی دارای برند، ارزش‌افزوده و هویت ایرانی بدل کنیم.
ضرورت برندسازی و حمایت از زنجیره تولید برای جلوگیری از خام‌فروشی
رضا جمشیدی، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی گفت: برون‌رفت از چالش‌های حوزه بازار زعفران، تنها با ایجاد برند ملی و هم‌افزایی میان دولت و بخش خصوصی ممکن است. در کنار آن، باید توسعه صنایع پایین‌دستی، اجرای نظام خرید تضمینی و پرداخت تسهیلات هدفمند در دستور کار قرار بگیرد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی بیان کرد: زعفران تنها یک محصول کشاورزی نیست، بلکه بخشی از هویت ملی و تمدنی ماست که ۹۰ درصد تولید جهانی آن در ایران و به‌طور عمده در خراسان رضوی انجام می‌شود. این محصول نقش مهمی در اشتغال روستایی، جلوگیری از مهاجرت و ارزآوری دارد.
وی با اشاره به سهم اندک ایران از ارزش نهایی بازار جهانی زعفران تصریح کرد: نوسانات قیمتی، ضعف در فرآوری و بسته‌بندی، نبود برند ملی و فقدان هماهنگی میان نهادهای متولی، از مهم‌ترین چالش‌های این صنعت به شمار می‌آید. در شرایطی که قیمت زعفران کاهش می‌یابد، بیشترین زیان متوجه کشاورزان است، در حالی که در دوره افزایش قیمت، منافع عمدتاً نصیب واسطه‌ها می‌شود.
توکلی زاده از تخصیص ۸۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات با یارانه ۵ درصدی برای حمایت از تولید و تکمیل زنجیره زعفران خبر داد و متذکر شد: این تسهیلات می‌تواند برای استقرار واحدهای تولیدی در مناطق کمتر توسعه‌یافته، تقویت زنجیره فرآوری و توزیع جغرافیایی عادلانه واحدها به‌کار گرفته شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی با اشاره به بازارهای نوظهور زعفران ایران در شرق آسیا و آمریکای لاتین افزود: باید از ظرفیت دیپلماسی اقتصادی و رایزنان بازرگانی در کشورهای هدف برای توسعه صادرات استفاده کرد.
وی بر لزوم سرمایه‌گذاری در پژوهش‌های علمی و فناورانه در این بخش تاکید کرد و گفت: پژوهشکده زعفران تربت حیدریه و دانشگاه فردوسی مشهد ظرفیت‌های ارزشمندی برای ارتقای دانش کاشت، داشت و برداشت زعفران دارند. باید بسته حمایتی جامعی برای کشاورزان، سرمایه‌گذاران و صادرکنندگان تدوین شود تا زعفران ایران در مسیر ارزش‌افزوده و اقتدار جهانی قرار بگیرد.
