به گزارش خبرنگار مهر، سید امیر جعفری صبح دوشنبه در نشست خبری با اشاره به اینکه در جنگ ۱۲ روزه اخیر، دشمن سایت‌های هسته‌ای شهید احمدی روشن نطنز و سایت UCF شهید آیت‌الله رئیسی در اصفهان را هدف قرار داد، اظهار کرد: به دلیل آمادگی‌های پدافندی، هیچ‌گونه تلفات انسانی یا نشت مواد شیمیایی پرخطر رخ نداد.
وی افزود: از بهمن ۱۴۰۳ رزمایش بزرگ پدافند پرتویی بدون رسانه‌ای شدن به دلیل مذاکرات بین‌المللی آغاز و در هشتم اسفند سال گذشته با حضور ۱۵۰۰ نفر در قالب بیش از ۷۰ تیم عملیاتی از اورژانس، سپاه، نیروی انتظامی، هلال احمر، علوم پزشکی، هواشناسی و دادگستری در کاشان و اصفهان برگزار شد.
به گفته مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان، این رزمایش سناریوهای مختلف حمله از جمله حمله جنگنده‌ها و نشت مواد شیمیایی و پرتویی را شبیه‌سازی کرد.
جعفری تأکید کرد: این آمادگی باعث شد مدیریت بحران به‌خوبی انجام شود و هیچ‌گونه نشت مواد شیمیایی پرخطر یا آلودگی زیست‌محیطی گزارش نشد و حتی یک نفر تلفات انسانی یا مصدوم جدی نداشتیم.
وی اضافه کرد: مصدومان به طور عمده سرپایی و ناشی از موج انفجار بودند که در چند ساعت ترخیص شدند.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان خاطرنشان کرد: سازمان انرژی اتمی نیز به طور رسمی اعلام کرد که هیچ‌گونه آلودگی پرتویی در سایت‌های هسته‌ای رخ نداده است. این موفقیت نتیجه کاهش مواد شیمیایی پرخطر، جمع‌آوری افراد غیرضروری از سایت‌ها و اجرای رزمایش‌های دقیق بود.
جعفری افزود: اگر این آمادگی نبود، دشمن می‌توانست با شایعه‌سازی درباره آلودگی پرتویی، جنگ روانی ایجاد کند و استرس زیادی به جامعه وارد شود.
وجود ۱۲ کارگروه و ۵ قرارگاه در ساختار پدافند غیرعامل اصفهان
وی با اشاره به ساختار پدافند غیرعامل در استان گفت: شورای پدافند غیرعامل استان به ریاست استاندار فعالیت می‌کند و شامل ۱۲ کارگروه تخصصی امنیت و دفاع (حوزه امنیتی انتظامی استانداری)، سایبری و الکترونیک (اداره کل فناوری اطلاعات و ارتباطات)، کشاورزی و امنیت غذایی (جهاد کشاورزی)، مشارکت مردمی (سپاه صاحب صاحب الزمان (عج)، امداد و نجات (اداره کل مدیریت بحران)، حمل‌ونقل و جابه‌جایی (اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای)، فرهنگی و اجتماعی (صداوسیما برای آرامش‌بخشی و اطلاع‌رسانی)، زیستی (دانشگاه علوم پزشکی برای مقابله با تهدیدات زیستی)، حقوقی و قضائی (دادگستری)، کالبدی و زیربنایی (اداره کل راه و شهرسازی)، انرژی و تأمین نیازهای ضروری (شرکت برق منطقه‌ای) و پرتویی (به دلیل وجود سایت‌های هسته‌ای) است.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان ادامه داد: پنج قرارگاه عملیاتی نیز در حوزه‌های پرتویی، شیمیایی، سایبری، کالبدی و زیستی فعالیت می‌کنند که قرارگاه پرتویی به دلیل وجود سایت‌های هسته‌ای از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
لزوم تقویت اراده و انسجام اجتماعی در برابر تهدیدات
وی در ادامه با اشاره به اینکه شعار امسال هفته پدافند غیرعامل تاب‌آوری زیرساختی و پایداری اجتماعی است، اظهار کرد: تاب‌آوری زیرساختی به حفاظت از زیرساخت‌هایی مانند آب، برق، گاز، مالی، آموزش و سایبری مربوط می‌شود و پایداری اجتماعی به معنای تقویت اراده ملی و انسجام اجتماعی در برابر تهدیدات است.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب پس از جنگ ۱۲ روزه فرمودند که این جنگ از جنس عملیات نبود بلکه نتیجه اراده ملی و انسجام اجتماعی بود.
جعفری افزود: آموزش عمومی برای همه اقشار، از جمله دانش‌آموزان، دانشجویان، کارمندان و زنان خانه‌دار، ضروری است.
به گفته وی، یک محتوای آموزشی با عنوان "راهنمای عمومی آمادگی در برابر تهدیدات نظامی" تهیه شده و در سایت استانداری و کانال‌های عمومی بارگذاری شده است که این محتوا شامل آموزش‌هایی مانند نحوه پناه‌گیری، امداد و خودامدادی، پانسمان و برخورد با کودکان و سالمندان در شرایط اضطراری است.
مدیرعامل پدافند غیرعامل استان اصفهان با تأکید بر اهمیت شناسایی دارایی‌های حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت تصریح کرد: در استان اصفهان دارایی‌هایی مانند تصفیه‌خانه‌ها، سدها، فرودگاه‌ها، مراکز هسته‌ای سایت نطنز و سایت شهید آیت‌الله رئیسی و شهرک‌های صنعتی شیمیایی پرخطر وجود دارند.
آسیب‌پذیری در برابر تهدیدات به خود ما بازمی گردد
جعفری با بیان اینکه این دارایی‌ها باید شناسایی، سطح‌بندی و برای آن‌ها طرح‌های پاسخ، بازگشت‌پذیری سریع و جایگزین تدوین شود، افزود: باید توجه داشت که دارایی حیاتی امنیت ملی را به خطر می‌اندازد، دارایی حساس امنیت چند استان را مختل می‌کند و دارایی مهم، چند شهرستان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و دارایی قابل حفاظت مانند بناهای تاریخی به‌راحتی قابل جبران نیست.
وی با اشاره به اینکه پس از شناسایی و سطح‌بندی دارایی‌ها، تهدیدات و آسیب‌پذیری‌های آن‌ها احصا می‌شود، گفت: تهدیدات دشمن‌ساز بوده و قابل حذف کامل نیستند اما آسیب‌پذیری‌ها به خود ما مربوط می‌شوند؛ به عنوان مثال، طراحی غیراصولی یک شهرک صنعتی یا مجتمع بدون رعایت ملاحظات پدافند غیرعامل می‌تواند راه را برای ضربه دشمن باز کند.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان ابراز کرد: پدافند غیرعامل سه نوع طرح شامل پاسخ برای واکنش به حمله، بازگشت‌پذیری سریع و جایگزینی در صورت از کار افتادن دارایی‌ها را دارد.
جعفری در ادامه با اشاره به تکامل جنگ‌ها اظهار کرد: جنگ‌های نسل اول با ابزارهای ابتدایی مانند چوب و سنگ آغاز شدند. با اختراع باروت، جنگ‌ها وارد مرحله جدیدی شدند و سپس با مکانیزه شدن، نفربرها و نیروی هوایی به میدان آمدند.
وی با اشاره به اینکه در جنگ‌های نسل چهارم و پنجم سلاح‌های اتمی معرفی شدند که با استفاده آمریکا از بمب اتم، جهشی بزرگ در تاریخ جنگ‌ها ایجاد شد، اضافه کرد: امروز ما با جنگ‌های نسل ششم یا جنگ‌های ترکیبی مواجه هستیم که تعریف آن‌ها در اجلاس امنیتی مونیخ ارائه شده است.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان خاطرنشان کرد: این جنگ‌ها مانند قطعات یک پازل عمل می‌کنند و شامل اقداماتی چون جنگ‌های چریکی، حمایت از شورش‌های محلی، جنگ‌های سایبری، اقتصادی، سیاسی، اطلاعاتی و تروریستی نیابتی هستند.
جعفری گفت: این نوع جنگ‌ها به طور الزامی نظامی نیستند بلکه ترکیبی از اقدامات مختلف برای تضعیف دشمن طراحی شده است.
جنگ‌های امروزی پیچیده‌تر شده است
وی افزود: در ایران طی سال‌های اخیر شاهد این نوع تهدیدات بودیم از ترور دانشمندان هسته‌ای در خیابان‌ها تا حملات سایبری مانند ویروس استاکسنِت در سایت نطنز یا اختلال در سامانه‌های سوخت‌رسانی، همگی بخشی از این جنگ‌های ترکیبی بودند.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان با تأکید بر اینکه جنگ‌ها در دنیای امروز تنها نظامی نیستند، خاطرنشان کرد: دفاع نیز دیگر صِرف به حوزه نظامی محدود نمی‌شود بلکه به دو شاخه تقسیم می‌شود که دفاع نظامی که بر عهده نیروهای مسلح و دفاع غیرنظامی یا پدافند غیرعامل که وظیفه آحاد ملت است.
جعفری تاکید کرد: پدافند غیرعامل مجموعه‌ای از اقدامات غیرمسلحانه است که با هدف افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب‌پذیری، تداوم خدمات ضروری، تسهیل مدیریت بحران و بازگشت سریع به شرایط عادی طراحی شده است.
وی افزود: در جنگ تحمیلی هشت‌ساله که ۲ هزار و ۸۸۰ روز طول کشید، نقش مردم و سازمان بسیج در دفاع از کشور برجسته بود اما امروز با جنگ‌های پیچیده‌تری مواجه هستیم که شامل جنگ‌های اقتصادی، سایبری، شناختی و نیابتی است.
مدیرعامل پدافند غیرعامل استان اصفهان تصریح کرد: این جنگ‌ها باعث می‌شوند دوست و دشمن جابجا شوند، سامانه‌های خدمت‌رسانی مختل شوند و ناترازی‌هایی در حوزه‌هایی مانند انرژی ایجاد شود.
جعفری یادآور شد: به عنوان مثال در سال‌های ۹۶ و ۹۸ شاهد اختلالاتی در جایگاه‌های سوخت‌رسانی بودیم که خسارات زیادی به همراه داشت. همچنین ویروس استاکس‌نت خسارات سنگینی به سایت هسته‌ای نطنز وارد کرد.
آموزش عمومی و فرهنگ‌سازی کلید تاب آوری است
وی با اشاره به اهمیت آموزش عمومی اظهار کرد: در کشورهای اروپایی مانند فرانسه، آموزش‌های عمومی برای آمادگی در برابر تهدیدات جنگی آغاز شده است. بیمارستان‌ها برای پذیرش مجروحان جنگی در مقیاس وسیع آماده می‌شوند و کوله‌های نجات به شهروندان آموزش داده می‌شود.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان ادامه داد: این کوله‌ها شامل اسناد هویتی، مواد غذایی خشک، داروهای ضروری، پانسمان و وسایل اولیه برای شرایط اضطراری است.
جعفری افزود: در ایران نیز باید این فرهنگ‌سازی انجام شود تا مردم در صورت اعلام وضعیت قرمز یا شنیدن آژیر خطر، بتوانند به‌سرعت به مکان‌های امن منتقل شوند.
وی با اشاره به اینکه تهدیدات به دو دسته طبیعی مانند سیل، زلزله، فرونشست و ریزگرد و انسان‌ساز از جمله بیوتروریسم، حملات سایبری و آلودگی عمدی منابع آب و غذا تقسیم می‌شوند، خاطرنشان کرد: پدافند غیرعامل بر تهدیدات انسان‌ساز تمرکز دارد در حالی که مدیریت بحران به طور عمده بر تهدیدات طبیعی متمرکز است.
مدیرکل پدافند عیرعامل استان اصفهان افزود: به عنوان مثال، اگر سامانه‌های بانکی یا سوخت‌رسانی مختل شوند، باید طرح‌های جایگزین برای تداوم خدمات آماده باشد. در جریان بحران کرونا، زیرساخت آموزش متوقف شد اما با طرح‌های جایگزین مانند آموزش آنلاین، این مشکل برطرف شد.
خط ۲ مترو اصفهان با رعایت کامل ملاحظات پدافندی در حال طراحی است
جعفری سرمایه‌های ملی را چهار دسته شامل سرمایه انسانی، فیزیکی، سایبری و سرمایه معنوی برشمرد و افزود: حفاظت از این سرمایه‌ها در برابر تهدیدات ترکیبی زیستی، شیمیایی، سایبری، الکترومغناطیسی نیازمند آموزش عمومی و رعایت اصول پدافند غیرعامل در طراحی زیرساخت‌ها، مانند مترو و مجتمع‌های تجاری است.
وی ابراز کرد: خط یک متروی اصفهان پس از ساخت مورد بازنگری قرار گرفت و خط ۲ با رعایت کامل ملاحظات پدافند غیرعامل در حال طراحی است.
اگر صلح می‌خواهیم باید برای جنگ آماده باشیم
مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان با تأکید بر ضرورت آمادگی در جهانی پر از بحران‌های طبیعی و انسان‌ساز اظهار کرد: اگر برای صلح می‌خواهیم آماده باشیم، باید برای جنگ نیز آماده شویم.
جعفری تاکید کرد: این آمادگی به معنای استقبال از جنگ نیست بلکه به معنای کاهش تلفات و آسیب‌پذیری‌ها در صورت وقوع بحران است.
وی افزود: پدافند غیرعامل در استان اصفهان با برگزاری رزمایش‌ها، تدوین دستورالعمل‌های به‌روز و آموزش عمومی‌در مسیر حفاظت از دارایی‌های کشور و افزایش تاب‌آوری گام برمی‌دارد.
مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان خطاب به اصحاب رسانه گفت: با اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی لازم است به آموزش عمومی مردم کمک شود.
وی به برگزاری بیش از ۲۰۰ جلسه آموزشی در سال گذشته برای گروه‌های مختلف نیز اشاره و تأکید کرد: کاهش تلفات در جنگ ۱۲ روزه نتیجه آمادگی‌های پدافند غیرعامل بود که مانع از تلفات انسانی و نشت مواد پرخطر شد.
