زهرا علی‌اکبری: گروه ویژه اقدام مالی در بیانیه جدید خود ضمن اذعان به از سرگیری تعامل ایران با این نهاد برای رفع کاستی‌های موجود در نظام مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم، اعلام کرده است که ایران همچنان در فهرست کشورهای با ریسک بالا باقی خواهد ماند تا زمانی که برنامه اقدام خود را به‌ طور کامل اجرا کند.

این بیانیه البته زمینه را برای طرح دوباره‌ی بحث قدیمی همکاری یا عدم همکاری با اف‌ای‌تی‌اف باز کرد. حالا بسیاری معتقدند با وجود تصویب پالرمو و سی‌اف‌تی در مجمع تشخیص مصلحت نظام، پیشرفتی در پرونده‌ی ایران حاصل نشده و در این زمینه رویافروشی اتفاق افتاده است.

هادی خانی، دبیر شورای عالی پیشگیری و مقابله با جرایم پولشویی و تامین مالی تروریسم با حضور در کافه خبر خبرآنلاین، توضیحاتی درباره‌ی چرایی ماندن ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف در اجلاس مهرماه این نهاد گفت: قبل از هر سخن باید شفاف کنم که مرکز اطلاعات مالی تا به امروز صرفا در چارچوب قانون و مقررات وتصمیمات بالادستی تعامل با «اف‌ای‌تی‌اف» را پیگیری نموده و بر تداوم این مسیر با هدف تحقق حقوق کشور و ملت، اصرار دارد. در پاسخ به سوال شما باید عرض کنم از همان زمان طرح مجدد موضوع بررسی کنوانسیون‌های پالرمو وCFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام بارها تاکید کردیم، خروج از لیست سیاه FATF موضوع زمان‌بری است و با توجه به اینکه اولین جلسه ما با FATF بعد از ۶ سال برگزار شد، فرآیند این موضوع عملا آغاز شده است و تا اجرای کامل برنامه اقدام ادامه خواهد داشت و این‌که از قول مرکز اطلاعات مالی، این‌گونه فضاسازی می‌شود که مقرر بود با تصویب پالرمو و CFT  از لیست سیاه FATF خارج شویم قویا تکذیب و اعلام می‌دارم مرکزاطلاعات مالی رویکرد فنی، حرفه‌ای و واقع‌بینانه در عادی‌سازی پرونده کشور با FATF را از همان ابتدای کار رعایت کرده است و بر آن اصرار دارد و تحت‌تاثیر فشارهای رسانه‌ای قرار نخواهد گرفت. 

وی در توضیح این مطلب افزود: بارها اعلام کردیم که خروج از لیست سیاه «اف‌ای‌تی‌اف» منوط به اجرای کامل برنامه اقدام کشور است. این در حالی است که از ۴۱ بند برنامه اقدام صرفا ۱۷ بند به سرانجام رسیده است و تصویب و اثبات نحوه اجرای کنوانسیون‌های پالرمو و CFT نیز دو بند از بندهای برنامه اقدام را شامل می‌شود. لیکن پیگیری‌های فنی و حقوقی مرکز در تصویب کنوانسیون‌های دوگانه، از دو جنبه مهم است، اولا این‌که FATF در بیانیه‌های خود از سال ۱۳۹۸ به بعد بر تصمیم‌گیری به تعلیق اقدامات تقابلی علیه ایران بعد از تصویب و الحاق به این دو کنوانسیون اشاره کرده بود و ثانیا اینکه عدم تصویب این دوکنوانسیون، بهانه به کشورهای مخالف ما در جلوگیری از اجماع‌سازی‌های مورد نیازمان در سطح دنیا داده بود و باید این بهانه گرفته می‌شد و از صندلی اتهام بلند می‌شدیم.

وی گفت: برای جلسه مهرماه به دلیل عدم تودیع CFT در سازمان ملل، صرفا گزارش تصویب پالرمو را ارائه کردیم و در قسمت اثبات چگونگی اجرای این قانون با وجود شرط های گذاشته شده توسط مجلس شورای اسلامی، در چهار شرط مستنداتی ارائه کردیم که قانون داخلی ما از مواد هدف در کنوانسیون پالرمو قوی‌تر است و به همین دلیل شرط اجرا در چارچوب قانون داخلی را گذاشته‌ایم و در یک شرط به دلیل کلی بودن و هدف قراردادن تمام کنوانسیون، دفاع هیات ایرانی مورد پذیرش قرار نگرفت و مقرر شد در جلسات بعدی، مستندات تکمیلی توسط  ایران ارائه شود.

وی در توضیح این مطلب ادامه داد: مجلس شورای اسلامی روی کنوانسیون پالرمو شرط گذاشته است که از نظر جمهوری اسلامی ایران کنوانسیون پالرمو خدشه‌ای به حق مشروع و پذیرفته شده ملت‌ها یا گروه‌های تحت استعمار و اشغال خارجی برای مبارزه با تجاوز و اشغال‌گیری و اعمال حق تعیین سرنوشت وارد نخواهد کرد و این سوال توسط کشورهای مختلف در جلسه FATF مطرح شد که اگر برای ایران محرز شد که یکی از این گروه‌ها، جرایم سازمان یافته فراملی نظیر قاچاق سلاح یا قاچاق مواد مخدر انجام دادند، شرط گذاشته شده بر روی کل کنوانسیون چگونه مانع عدم اجرای آن در ایران نمی‌شود و به دلیل این‌که پاسخ حقوقی نماینده وزارت امور خارجه برای اعضا قانع کننده نبود، موضوع به بررسی بیشتر و ارائه پاسخ تکمیلی توسط ایران موکول و عملا قسمت اثبات اجرایی بودن کنوانسیون در برنامه اقدام کشور کامل نشد و به همین دلیل در بیانیه FATF به گسترده بودن شروط کنوانسیون اشاره شده است.

خانی تاکید کرد: تلاش می‌کنیم با همکاری وزارت امور خارجه پاسخ دیگری در خصوص سوالات و ابهامات FATF در خصوص این شرط ارسال نماییم.

معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی تاکید کرد: تعلیق اقدامات تقابلی و خروج از لیست سیاه «اف‌ای‌تی‌اف» دو مساله‌ی بسیار مهم است اما باید توجه داشت که این دو پروسه زمان‌بر هستند و نمی‌شود در مدت‌زمان کوتاهی به چنین اهدافی رسید. شما نمی‌توانید در خصوص پرونده‌ای که بیست سال سابقه دارد، هشت سال از زمان انقضا زمانی برنامه اقدام گذشته است، شش سال در هیچ نشستی از FATF به دلیل عدم تکمیل بندهای باقی مانده از برنامه اقدام حضورنداشته‌ایم و ۲۴ بند از برنامه اقدام به دلیل ناهماهنگی‌های داخلی و سیاسی کردن موضوع توسط ایران انجام نشده است، تصویب کنوانسیون پالرمو با تاخیر زمانی خیلی زیاد و تصویبCFT  بعد از جاری شدن قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل مرتبط با مکانیزم ماشه صورت پذیرفته، هر روز در رسانه‌های رسمی کشور ساز عدم تعامل و همکاری با FATF زده می‌شود و تماما توسط کشورهای مختلف حتی کشورهای دوست رصد می‌شود و سیگنال منفی به کشورهای دوست‌مان داده می‌شود، توقع داشته باشید در اولین جلسه بعد از شش سال و صرفا با انجام یک بند از بندهای باقی مانده از برنامه اقدام، از لیست سیاه خارج شویم.

فقط یک کشور از ما دفاع کرد

خانی گفت: به دلیل تاخیر در تصویب کنوانسیون‌ها و سیاسی نمودن موضوع تخصصی و حقوقی FATF در کشور، عملا در اجلاس مهرماه FATF ، به غیر از کشور ژاپن هیچ کشوری، حتی کشور چین و یا کشورهای دوستمان در بریکس و شانگهای و سایر کشورهای همسو با ما حاضر به حمایت از همین یک اقدام انجام شده توسط کشور نشدند و متاسفانه همچنان به این رویکرد اشتباه اصرار دارند و همچنان موضوع فنی و تخصصی را در فضای رسانه‌ای جولان می‌دهند. برای برخی کشورهای دوست ما سوال بود اگرCFT  را بالاترین مرجع تصمیم‌گیری کشورتصویب کرده به چه دلیل در خصوص عدم اجرای این مصوبه در کشور شما بحث‌ها بالا گرفته است و واقعا جواب نداشتیم بدهیم و دراین شرایط که اجماع داخلی نداریم، نمی‌توانیم توقع داشته باشیم اجماع‌سازی‌های بین‌المللی کنیم افرادی که لزوم خروج از لیست سیاه را در ازای انجام یک بند از بندهای باقی مانده برنامه اقدام، توقع‌سازی می‌کنند، اشرافی به استانداردهای بین المللی و روند پرونده کشور در FATF ندارند و البته مرکز اطلاعات مالی نیز با رویکرد فنی و حرفه‌ای، چنین وعده‌ای را مطرح نکرده بود و نخواهد کرد و از همان اول گفتیم کار ما با FATF سخت است ولی هرچه دیرتر شروع کنیم، سخت‌تر هم می‌شود و با فعال‌سازی تحریم‌های سازمان ملل در قالب مکانیزم ماشه، بر سختی‌های کار افزوده شده است چراکه لیست سیاه FATF و اقدامات تقابلی این نهاد مهمترین ابزار کشورهای متخاصم برای افزایش فشار به ایران در خصوص تحریم‌های سازمان ملل است. هرچند سال‌ها این موضوع را هشدار دادیم و لیکن فرصت‌سوزی‌های زمانی متعدد ناشی از جوسازی‌های افراد غیر مطلع و غیر کارشناس و سیاسی نمودن موضوع در داخل کشور مانع مدیریت این چالش شد  و خسارت‌های زیادی به بار آورد و اگر هر چه سریع‌تر در این خصوص تدبیر نشود به طور قطع خسارت‌ها سنگین‌تر نیز خواهد شد.

ضرورت همکاری با اف‌ای‌تی‌اف چیست؟

خانی در پاسخ به این سئوال که برخی مخالفان به استناد بدعهدی غربی‌ها و آمریکا در «برجام» یا «ان‌پی‌تی»؛ معتقدند ضرورتی به همکاری با «اف‌ای‌تی‌اف» نیست چرا که ممکن است این بدعهدی تکرار شود، گفت: به لحاظ ماهیتی جنس «برجام» با «اف‌ای‌تی‌اف» فرق دارد و کسانی که این قیاس را می‌کنند غافل از این هستند که برجام موافقت‌نامه‌ی ایران با چند کشور بود اما «اف‌ای‌تی‌اف» موافقنامه تمام کشورهای دنیا و سازمان‌های منطقه‌ای و مالی با یگدیگر است که امروز در تمام کشورها قانون داخلی شده و لازم الاجراست. برجام با فرض عدم بدعهدی غربی‌ها مدت‌دار است و تمام می‌شود ولی توصیه‌های FATF نه تنها تمام نمی‌شود بلکه مستمرا به روز و عمیق‌تر خواهد شد و گریزی از آن نیست مگر این‌که خودمان تصمیم بگیریم تمام هزینه‌های مالی، اعتباری، شهرت ریسک و .... حضور در لیست سیاه را بپذیریم .

وی اضافه کرد: حتی در قیاس بدعهدی غربی ها با ایران در موضوع NPT نیز باید عرض کنم که اگر ایران در چارچوبNPT  همکاری نکند، ممکن پرونده به شورای حکام و بعد به شورای امنیت و صدور قطعنامه‌های دیگر و حتی تهدید نظامی ختم شود و لیکن یک کشور می‌تواند به هیچ عنوان تعامل و همکاری با FATF نداشته باشد ولی باید تمام هزینه‌های سنگین تبادل مالی از کانال‌های غیر رسمی، کاهش اعتبار، برچسب پرخطر بودن اتباع خود، مشکلات متعدد در سرمایه‌گذاری خارجی و ... را بپذیرد. امروز FATF  از ما التماس نمی‌کند که از لیست سیاه خارج شویم و اختیار با خودمان است که یا هزینه‌های متعدد و روز افزون حضور در این لیست را بپذیریم و یا خارج شویم .

خانی عنوان کرد: تعامل با FATF  مشابه اخذ گواهی‌نامه رانندگی بین‌المللی است که مجبور نیستیم بگیریم و اگر نگرفتیم باید با پای پیاده برویم و سوال اینجاست آیا هزینه‌های این تصمیم قابل تحمل است؟ اگر کشور به این جمع‌بندی برسد که می‌تواند این هزینه‌ها را تحمل کند، همین الان می‌توانیم این فرآیند را متوقف کنیم ولی تا به امروز دستوری که بنده به عنوان رییس مرکز اطلاعات مالی دریافت کرده و در حال اجرای آن هستیم، عادی‌سازی پرونده کشور با FATF و خروج از لیست سیاه این نهاد است و با قوت هم پیگیری خواهم کرد.

 رییس مرکز اطلاعات مالی تاکید کرد: ما نه کار تجاری با «اف‌ای‌تی‌اف» داریم نه کار مالی. این نهاد دبیرخانه‌ای در شهر پاریس دارد با چهل تا پنجاه نفر آدم اما قدرتش در توصیه‌هایی است که در کشورها جهان قانون شده است. ما امروز دنبال عادی‌سازی روابط با «اف‌ای‌تی‌اف» نیستیم دنبال عادی سازی روابطمان با جهان هستیم. حتی با کشورها دوست و همسایه. می‌خواهیم از انزوایی که دشمنان تلاش دارند ما را در آن قرار دهند خارج شویم. باز تاکید می‌کنم اف‌ای‌تی‌اف هیچ نیازی به همکاری ما ندارد این ما هستیم که نیاز داریم مانع شبکه‌سازی دشمنان علیه خودمان شویم.

سئوال از مخالفان برجام

خانی با گلایه از سطحی‌نگری‌های برخی اشخاص به ظاهر کارشناس که نه مسوولیتی در کشور دارند و نه بابت مشکلات اقتصادی کشور پاسخگو هستند و صرفا تریبون داشته و تلاش در ایجاد اختلال در روند عادی‌سازی پرونده کشور با FATF دارند، سوال نمود آیا این‌که اتباع مسلمان و کشور اسلامی ایران در تمام موسسات مالی و پولی جهان به اشخاص پرخطر مالی تبدیل شده‌اند که هر سرویس مالی که بخواهند بگیرند با چک‌های سنگین کمتری روبه‌رو می‌شوند درشان ملت ما است؟ آیا کشوری با این عظمت و تاریخچه غنی باید در دنیا به عنوان کشور پرخطر پولشویی و تامین مالی تروریسم شناخته شود و تلاش مرکز برای خروج از این لیست بازی در زمین غربی هاست؟ گفته شد مجمع تشخیص مصلحت نظام روی فشار خانی کنوانسیون‌ها را تصویب نمود، اگر این است باید همان جلسه اول تصویب می‌شد و ماه‌ها کارشناسی با حضور موافقان و مخالفان صورت نمی‌پذیرفت. این چه بیانی است و چه صحبتی است که در رسانه‌های رسمی کشور بیان می‌شود و توسط دنیا نیز رصد می‌گردد؟ به کجا داریم می‌رویم؟ ما مدعی هستیم که در بحث مبارزه با پولشویی و مقابله با تروریسم کار کردیم و قربانی تروریسم هستیم چرا باید صرفا به این دلیل که امریکایی‌ها در بحث متفاوتی چون«برجام» و «ان‌پی‌تی» بدعهدی کردند، ما در تلافی این بدعهدی خودمان را در لیست بدنام پولشویی و تامین مالی تروریسم نگه داریم؟ این که دقیقا همان چیزی است که دشمن ما می‌خواهد. 

وی تاکید کرد: بر خلاف سایر کشورها موضوع اف‌ای‌تی‌اف در ایران به فضای رسانه‌ای کشیده شدو به موضوع جذاب رقابت‌های حزبی. در حالیکه بارها اعلام کردیم مرکز اطلاعات مالی به دور از نگرش‌های سیاسی چپ و راست، حقوق ملی و منافع کشور را دنبال می‌کند و اجازه دهند کارمان را بکنیم و این نهاد تخصصی را  وارد بازی های بدون نفع سیاسی نکنید.

او گفت: موضوع بیشتر در این دولت پیگیری شد اما در دولت قبل هم موضوع چراغ خاموش پیگیری می‌شد. خانی تاکید کرد: باید توجه داشت ما بعد از شش سال وارد بازی تعاملی با اف‌ای‌تی‌اف شدیم و این موضوع برایمان بسیار مهم است. ما الان در فاز اثبات اجرایی بودن پالرمو در کشور هستیم و باید ثابت کنیم با وجود این شروط می‌توانیم قانون را اجرا کنیم و در این مسیر در چارچوب تصمیماتی بالادستی عمل می‌کنیم.  

۲۲۳۲۲۳