در نهایت، بانک مرکزی تصمیمی گرفت که سال‌ها انتظارش می‌رفت؛ بساط ارز مسافرتی با نرخ ارزان جمع شد و یارانه پنهانی که به سفرهای خارجی و مسافران تعلق می‌گرفت، حذف شد. تصمیمی دیرهنگام اما مهم که می‌تواند فصل تازه‌ای در سیاست ارزی کشور رقم بزند.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک؛ تا دیروز، سفر خارجی برای بسیاری از ایرانی‌ها فرصتی بود نه‌فقط برای گردش بلکه برای کسب سود از اختلاف نرخ ارز. مسافران با دریافت دلار ۷۰ هزار تومانی از مرکز مبادله، در واقع از رانت چند‌نرخی بودن ارز بهره‌مند می‌شدند؛ رانتی که در بازار آزاد تا بیش از ۳۰ هزار تومان به ازای هر دلار آمریکا ارزش بیشتری داشت. اما اکنون با تصمیم تازه بانک مرکزی، این ماجرا پایان یافته است.
بر اساس سازوکار جدید، ارز مسافرتی با نرخ تالار دوم مرکز مبادله محاسبه می‌شود؛ یعنی قیمتی تقریباً ۱۰ درصد پایین‌تر از بازار آزاد، حدود ۹۶ هزار و ۴۶۸ تومان برای هر دلار که با احتساب کارمزد، به بیش از ۱۰۰ هزار تومان می‌رسد. این تغییر فقط شامل «سرفصل ارز مسافرتی» است و بخش‌هایی همچون ارز دانشجویی، درمانی و ورزشی همچنان مطابق روال گذشته ادامه خواهند داشت.
واقعیت این است که تا امروز گروهی از مسافران، از شکاف میان نرخ ارز رسمی و بازار آزاد بهره‌مند بودند؛ شکافی که عملاً به معنای یارانه پنهان سفرهای خارجی بود. حذف این رانت نه تنها عدالت ارزی را افزایش می‌دهد بلکه منابع محدود ارزی کشور را از مسیر مصرف غیرضروری به سوی نیازهای واقعی نظیر درمان و تحصیل هدایت می‌کند.
کارشناسان اقتصادی این تغییر را گامی مثبت برای همگرایی نرخ‌ها می‌دانند؛ اقدامی در جهت اصلاح ساختار چند‌نرخی ارز که یکی از نمونه ها و منشأهای اصلی رانت طی سال‌های گذشته بوده است. بانک مرکزی با این تصمیم، در واقع پیام روشنی به بازار داده: دوران دلار ارزان برای سفرهای تفریحی تمام شده است.
با افزایش نرخ ارز مسافرتی از حدود ۷۰ هزار تومان به مرز ۱۰۰ هزار تومان، عملاً بخشی از فشار تقاضای غیرواقعی از بازار آزاد حذف می‌شود. هرچند این تصمیم در کوتاه‌مدت ممکن است با اعتراض برخی گردشگران یا آژانس‌های مسافرتی روبه‌رو شود، اما در میان‌مدت می‌تواند ثبات و شفافیت بیشتری در معاملات ارزی ایجاد کند. در واقع این سیاست، آزمون جدی‌ای برای عزم بانک مرکزی در اجرای رویکرد واقعی‌سازی نرخ ارز و کاهش دخالت‌های حمایتی غیرهدفمند خواهد بود.
