راهکار مدیریت نگهداری و تعمیرات (CMMS) از سیستمی متمرکز برای مدیریت و بهینه‌سازی عملیات نگهداشت استفاده می‌کند تا از قابلیت اطمینان دارایی‌های حیاتی کسب‌وکار اطمینان حاصل شود.
نرم افزار نگهداری و تعمیرات معمولاً در صنایعی به کار می‌رود که به تجهیزات فیزیکی متکی‌اند، مانند ماشین‌آلات کارخانه، دستگاه‌های متصل به اینترنت اشیاء (IoT) و صنایع تجهیز‌محور.
سامانه CMMS با زمان‌بندی اقدامات نگهداشت، پایش عملکرد تجهیزات و کاهش زمان توقف تجهیزات، از طریق سازمان‌دهی متمرکز درخواست‌کارها و دستورکارها، منابع و نیروی انسانی، کارایی عملیات نگهداشت را افزایش می‌دهد.
طی چند سال اخیر با ظهور هوش مصنوعی، سامانه‌های CMMS تکامل یافته‌اند تا از داده‌ها به‌صورت فعال‌تر و چابک‌تری استفاده کنند. استفاده از تحلیل‌های آنی و قدرت پردازش هوش مصنوعی باعث شده تا بیش‌ازپیش سیستم‌های نگهداری و تعمیرات با روش‌های پیش‌بینانه هم‌گرا شوند.
بر اساس گزارش مؤسسه مک‌کینزی، اجرای راهبردهای پیش‌بینانه از طریق CMMS می‌تواند زمان ازکارافتادگی تجهیزات را بین ۳۰ تا ۵۰ درصد کاهش دهد و عمر ماشین‌آلات را بین ۲۰ تا ۴۰ درصد افزایش دهد، که نشان‌دهنده تأثیر چشمگیر این فناوری‌ها بر بهره‌وری نگهداشت است.
در ادامه با برخی از ماژول‌ها و قابلیت‌های اساسی که هر نرم افزار نگهداری و تعمیرات ایرانی باید آن‌ها را داشته باشد آشنا می‌شویم.
ماژول مدیریت دستورکارها در سامانه نگهداری و تعمیرات پگاه آفتاب
سامانه نگهداری و تعمیرات به شما کمک می‌کند تا دستورکارهای دیجیتال را صادر، تکمیل و پیگیری کنید. این سیستم به شما امکان می‌دهد تا:
سیستم دیجیتال ایجاد دستورکار کاری سه مانع بزرگ برای تیم نگهداشت را برطرف می‌کند:
زمان توقف تجهیزات: هرچه دستورکار سریع‌تر ایجاد، تخصیص و انجام شود، زمان توقف تجهیزات کمتر خواهد بود. در نتیجه، ماشین‌آلات سریع‌تر به کار بازمی‌گردند و عمر مفید بیشتری خواهند داشت.
ناکارآمدی‌ها: کارکنان واحد نگهداری و تعمیرات می‌توانند درخواست‌ها را فوراً ثبت و مشاهده کنند. تکنسین‌ها به منابع لازم برای انجام کار سریع، دقیق و ایمن دسترسی دارند، بدون اینکه وقتشان برای جست‌وجو تلف شود.
کمبود اطلاعات: جزئیات وظایف تنها با چند کلیک در دسترس‌اند. این امر باعث نتایج استاندارد، عیب‌یابی آسان‌تر و تصمیم‌گیری هوشمندانه‌تر می‌شود تا سلامت دارایی‌ها به حداکثر برسد.
ابزار CMMS مشکلات مربوط به زمان‌بندی نگهداشت پیشگیرانه را با ویژگی‌های زیر برطرف می‌کند:
ماژول برنامه‌ریز از سازمان شما در برابر سه مشکل اساسی محافظت می‌کند:
وابستگی به تعمیرات واکنشی: بزرگ‌ترین مزیت این ویژگی آن است که به شما کمک می‌کند برنامه‌‌ای مبتنی بر نت پیشگیرانه ایجاد کرده و تعداد خرابی‌های ناگهانی را کاهش دهید، که این امر موجب بهبود ایمنی و بهره‌وری می‌شود.
انجام بیش از حد اقدامات پیشگیرانه: در نبود یک برنامه‌ریزی متمرکز و همه‌جانبه ممکن است حتی PMهای بیش از اندازه‌ای انجام شود. این ابزار به شما کمک می‌کند تا بهترین بازه‌ٔ زمانی را برای انجام کارها را بیابید تا تجهیزات و کارکنان تحت فشار نباشند.
هزینه‌های اضافی: ماژول برنامه‌ریزی دید جامعی از تمام قطعات مورد نیاز برای نگهداشت زمان‌بندی‌شده ارائه می‌دهد تا از سفارش بیش از حد قطعات، نیروی اضافی یا هزینه‌های حمل‌ونقل غیرضروری جلوگیری شود و عملکرد بخش نگهداشت بهینه بماند.
نرم افزار نگهداری و تعمیرات از طریق شناسنامه دیجیتال و متمرکز تجهیزات، سازمان‌دهی، ردیابی و بهینه‌سازی تجهیزات را بسیار ساده و مولد می‌سازد. این سیستم به شما کمک می‌کند تا:
شناسنامه دیجیتالی تجهیزات به تیم نگهداشت تمام اطلاعات موردنیاز برای رفع موانع رایج را می‌دهد، از جمله:
ممیزی‌های دشوار: ممیزی‌های تجهیزات معمولاً به اطلاعات دقیق درباره تجهیز و سوابق تعمیراتی آن نیاز دارند. شناسنامه دیجیتالی امکان جست‌وجو و فیلتر کردن سریع این اطلاعات را فراهم می‌کنند.
بودجه‌بندی دقیق: با داده‌های ثبت‌شده در شناسنامه هر تجهیز، می‌توان هزینه نگهداشت هر تجهیز را محاسبه کرده و تصمیمات آگاهانه درباره سرمایه‌گذاری، تعمیر یا جایگزینی آن اتخاذ کرد.
اقدامات پیشگیرانه ناکارآمد: تکنسین‌ها و کارشناسان دیگر مجبور نیستند قبل از شروع کار همه اطلاعات را جمع‌آوری کنند؛ در نتیجه، برنامه زمانی اقدامات سریع‌تر و ایمن‌تر انجام می‌شود.
ماژول مدیریت تجهیزات در نرم افزار نگهداری و تعمیرات پگاه آفتاب
سیستم CMMS فرایند خرید، سازمان‌دهی و استفاده از موجودی‌ها را به خصوص برای قطعات یدکی مورد استفاده در عملیات نگهداشت ساده‌تر می‌کند و امکانات زیر را در اختیار شما می‌گذارد:
مدیریت مؤثر موجودی‌ها برخی از چالش‌های بزرگ تیم نگهداشت را برطرف می‌کند:
قطع ارتباط میان واحد‌های سازمانی: تیم نگهداری و تعمیرات تنها گروهی نیست که به موجودی دقیق نیاز دارد. همگام‌سازی داده‌های موجودی با سیستم مالی، انبار و ERP موجب شفافیت هزینه‌های نگهداری و تعمیرات در گزارش‌های مالی شرکت می‌شود.
هزینه‌های بالا: قطعات یدکی هزینه‌بر هستند و ناکارآمدی در فرایند سفارش و خرید، هزینه‌ها را افزایش می‌دهد. این ابزار با پیش‌بینی نیازها و تحویل به‌موقع قطعات، هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
موجودی گم‌شده یا غیرقابل دسترس: موجودی غیرقابل دسترس از عوامل اصلی توقف تولید است که وجود یک سیستم نگهداری و تعمیرات پیشرفته مکان دقیق هر قطعه را مشخص می‌کند تا همیشه بتوانید آن را سریع بیابید.
نرم افزار نگهداری و تعمیرات به شما کمک می‌کند تا داده‌های نگهداشت را جمع‌آوری، تحلیل و بر اساس آن اقدام کنید. قابلیت‌های آن شامل:
با گزارش‌گیری تنها با یک کلیک، داده‌های لازم برای تصمیم‌گیری هوشمند در دسترس شماست تا بتوانید:
تعیین بازده سرمایه‌گذاری (ROI) نگهداشت: نگهداری و تعمیرات ارزش‌آفرین است، اما اثبات آن بدون عدد و رقم دشوار خواهد بود. گزارش‌گیری آسان‌تر به شما کمک می‌کند رابطه بین نگهداشت بهتر، تولید بیشتر و هزینه کمتر را نشان دهید.
صرفه‌جویی در زمان: تهیه گزارش دستی یا در اکسل کاری خسته‌کننده و وقت‌گیر است. گزارش‌های خودکار و از پیش آماده این مشکل را رفع کرده و باعث صرفه‌جویی در زمان مفید همهٔ ذی‌نفعان عملیات نگهداشت، از مدیران گرفته تا تکنسین‌ها می‌شود.
شناسایی مشکلات و راه‌حل‌ها: پاسخ به مشکلات بزرگ ممکن است در میان حجم عظیمی از داده‌ها پنهان باشد. سامانه نگهداری و تعمیرات تحلیل این داده‌ها را ساده کرده و به شما کمک می‌کند منشاء مشکل را بیابید و راهکار مؤثری طراحی کنید.
ادغام هوش مصنوعی در نگهداشت پیش‌بینانه با ترکیبی از فناوری‌های پیشرفته و علم داده ممکن شده است. عوامل کلیدی این فرایند عبارت‌اند از:
دستگاه‌های متصل به اینترنت اشیا به‌طور مداوم عملکرد تجهیزات را پایش می‌کنند و داده‌هایی مانند دما، لرزش، رطوبت و فشار را ثبت می‌نمایند. هوش مصنوعی این داده‌ها را به‌صورت بلادرنگ پردازش کرده و الگوهایی را شناسایی می‌کند که می‌توانند نشانه بروز مشکلات احتمالی باشند.
مدل‌های یادگیری ماشین مبتنی بر هوش مصنوعی از داده‌های تاریخی و زنده می‌آموزند تا ناهنجاری‌ها را تشخیص دهند، زمان وقوع خرابی‌ها را پیش‌بینی کنند و اقدامات اصلاحی مناسب را پیشنهاد دهند.
سازمان‌های تجهیز‌محور معمولاً از چندین سامانه مختلف استفاده می‌کنند. هوش مصنوعی داده‌های حاصل از این منابع را با هم ادغام کرده و دیدی یکپارچه فراهم می‌کند که تصمیم‌گیری جامع و هوشمند را امکان‌پذیر می‌سازد.
هوش مصنوعی می‌تواند به‌طور خودکار دستورکارها را صادر کنند، وظایف را به تیم‌های نگهداشت اختصاص دهند و اطمینان حاصل کنند که منابع لازم در زمان مناسب در دسترس هستند.
پگاه آفتاب به عنوان مجموعه‌ای باتجربه در حوزه صنعت کار خود را از سال ۱۳۷۸ با توسعهٔ راهکار نگهداری و تعمیرات آغاز کرد و تا به امروز سه نسل از این محصول را به صنایع ایران از جمله صنایع برق و انرژی، نفت و گاز، خطوط تولید، فولاد و معدن و پتروشیمی‌ها ارائه داده است.
این راهکار کاملاً ایرانی با ۱۸ ماژول کاربردی امکان مدیریت یکپارچه حوزه نگهداشت را فراهم می‌کند. برخی از قابلیت‌های اصلی این راهکار عبارت است از:
| تعمیرات و اورهال | برنامه‌های نگهداشت |
مدیریت پرسنل |
شناسنامه و مدیریت تجهیزات |
| گزارش‌ساز و داشبورد‌ساز | نگهداشت پیشگیرانه | مدیریت دستورکارها |
مدیریت هزینه‌های نگهداشت |
| مدیریت قطعات یدکی | مدیریت درخواست‌کار | HSE |
مدیریت فرایند و گردش‌کارها |
| مدیریت پروژه‌ها | مدیریت اسناد مبتنی بر هوش مصنوعی | کنترل موجودی |
کدگذاری و طبقه‌بندی قطعات و مواد |
| یکپارچه‌سازی با ERP | قابلیت اتصال داده‌های اینترنت اشیاء IoT | قابلیت برنامه‌ریزی نگهداشت CBM |
کارپوشه و اینباکس‌های سفارسی |
