تداوم خشکسالی بی‌سابقه ایران طی نیم قرن اخیر | سد کرج در آستانه خشک شدن کامل است | گزارش‌های ناامید کننده از وضعیت ذخیره آبی کشور

همشهری آنلاین شنبه 03 آبان 1404 - 18:31
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای البرز گفت: ذخایر سدهای کرج و طالقان به دلیل تداوم خشکسالی و کاهش بارش‌ها به پایین‌ترین سطح در چند دهه اخیر رسیده است.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا داوود نجفیان با اشاره به وضعیت ذخایر آبی گفت: سال آبی گذشته با حدود ۴۰ درصد کاهش بارش در حوزه جغرافیایی البرز و تهران به پایان رسید و در نخستین ماه از سال آبی جدید نیز هیچ‌گونه بارندگی در استان ثبت نشده است. به این خاطر، متأسفانه ذخایر آبی سدها از شرایط مطلوبی برخوردار نیست.

وی درباره وضعیت سد کرج افزود: در حال حاضر از ۱۸۰ میلیون مترمکعب حجم ذخیره سد کرج، حدود ۱۷ میلیون مترمکعب(کمتر از ۹.۵ درصد) پر است، در حالی‌ که در مدت مشابه سال گذشته این رقم ۹۰ میلیون مترمکعب بود؛ یعنی با کاهش ۸۱ درصدی ذخایر روبه‌رو هستیم.

نجفیان در ادامه درباره وضعیت سد طالقان هم گفت: سد طالقان نیز با کاهش ۳۷ درصدی حجم ذخایر مواجه شده است. در شرایط فعلی حجم ذخیره سد ۱۵۷ میلیون مترمکعب است که این مقدار در سال گذشته در این بازه زمانی ۲۵۰ میلیون مترمکعب بوده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان البرز با اشاره به اینکه استان در پنجمین سال خشکسالی پیاپی قرار دارد، افزود: این شرایط خشکسالی در طول ۵۷ سال گذشته بی‌سابقه بوده است. این وضعیت ناشی از تداوم خشکسالی، کاهش شدید بارندگی و افزایش میزان مصرف آب به دلیل افزایش جمعیت است.

نجفیان درباره پیش‌بینی‌های بارش در آبان‌ماه اظهار کرد: امیدوار هستیم پیش‌بینی‌های هواشناسی مبنی بر شروع بارندگی‌ها از آبان‌ماه محقق شود و نزولات جوی را در فصول بارش و بهار سال آینده شاهد باشیم.

وی عنوان کرد: کاهش آب‌های سطحی منجر به افزایش فشار بر منابع آب زیرزمینی می‌شود. چهار محدوده در استان البرز از نظر منابع آب زیرزمینی در وضعیت بحرانی قرار دارند. در قالب کارگروه سازگاری با کم‌آبی و برای مقابله با این وضعیت، به‌طور مداوم جلساتی برگزار می‌شود تا بارگذاری بر منابع آب زیرزمینی کاهش یابد.

وی به مقابله با چاه‌های غیرمجاز تأکید کرد و گفت: دیگر زمان مماشات با چاه‌های غیرمجاز به سر آمده و باید برای حفظ منابع آب شرب و تأمین نیاز صنایع، جلوی برداشت غیرمجاز آب گرفته شود تا بتوانیم شرایط مناسبی را برای تأمین آب شرب جمعیت استان و صنایع فراهم کنیم.

نجفیان تأکید کرد: امسال یکی از سخت‌ترین سال‌های آبی دهه‌های اخیر است و لازم است همه دستگاه‌ها و شهروندان با همدلی، مدیریت مصرف را جدی بگیرند تا تنش‌های آبی در استان به حداقل برسد.

وی با تأکید بر لزوم صرفه‌جویی در مصرف آب افزود: ایران تنها یک‌سوم میانگین جهانی از نظر منابع آبی ظرفیت دارد، در حالی که مصرف آب شرب در کشور نزدیک به دو برابر متوسط جهانی است. اگر فقط ۲۰ درصد صرفه‌جویی انجام شود، می‌توان از بروز تنش‌های آبی جلوگیری کرد.

کاهش بی‌سابقه میزان بارندگی در استان کرمان

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کرمان از کاهش بی‌سابقه حجم ورودی سدهای استان در سال آبی جاری خبر داد و وضعیت منابع آبی استان را بحرانی توصیف کرد.

حمید علیدادی سلیمانی شنبه سوم آبان در جمع خبرنگاران اظهار کرد: با توجه به آمار بارندگی‌های ایستگاه‌های باران‌سنجی استان، میزان بارندگی مهرماه در پاییز سال ۱۴۰۴ در سطح استان کرمان صفر میلی‌متر گزارش شده که این میزان در زمان مشابه سال آبی گذشته ۱/۶ میلی‌متر و در زمان بلندمدت ۱/۳ میلی‌متر گزارش شده و نمایش‌دهنده کاهش ۱۰۰ درصدی است.

وی افزود: با توجه به گزارش پیش‌بینی مرکز تحقیقات آب منتشر شده در مهر امسال که حاکی از افزایش دمای هوای کشور و کاهش چشمگیر بارندگی‌هاست، بایستی انتظار سال نه چندان پر بارانی را داشت.

علیدای سلیمانی با اشاره به شرایط نگران‌کننده ذخایر آبی استان اظهار کرد: در حال حاضر تنها حدود ۱۷ درصد از ظرفیت مخازن سدهای استان کرمان پر است که این رقم در مقایسه با مدت مشابه در همین زمان هفت درصد کاهش نشان می‌دهد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمان بیان کرد: مجموع ظرفیت سدهای مخزنی استان شامل سدهای شهید سلیمانی بافت، جیرفت، تنگوئیه سیرجان و نساء بم برابر ۹۷ میلیون مترمکعب است. در حال حاضر حجم ذخیره آب در سد جیرفت ۷۸ میلیون مترمکعب، در سد تنگوئیه سیرجان ۲/۵ میلیون مترمکعب، در سد شهید سلیمانی بافت ۵/۷ میلیون مترمکعب و در سد نساء بم ۱۰/۴ میلیون مترمکعب گزارش شده است.

وی با اشاره به کاهش قابل‌توجه ورودی سدها نسبت به سال گذشته اظهار کرد: کاهش چشمگیر بارندگی‌ها و افزایش میانگین دما از عوامل اصلی اُفت ورودی و ذخیره سدهای استان به شمار می‌روند. در صورت تداوم این روند، تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت در بخش‌هایی از استان با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.

علیدادی سلیمانی با تأکید بر اهمیت مدیریت تقاضا و مصرف بهینه منابع آبی افزود: شرکت آب منطقه‌ای کرمان به‌طور مستمر وضعیت ورودی و خروجی سدها را پایش کرده و با اجرای مدیریت بهره‌برداری از مخازن سدها، تلاش دارد اثرات این کاهش را به حداقل برساند.

وی در پایان گفت: شرکت آب منطقه‌ای کرمان با اجرای طرح تعادل‌بخشی در مدیریت منابع آب‌های زیرزمینی با جلوگیری از اضافه برداشت و حفر چاه‌های غیرمجاز و مدیریت مخازن سده‌ها سعی بر تعدیل اثرات سوء کاهش بارندگی دارد، اما مطمئناً برای عبور از این شرایط، همراهی مردم و بهره‌برداران بخش کشاورزی غیرقابل انکار و ضروری است. در غیر این صورت، اعمال محدودیت‌های جدی در برداشت و توزیع آب در برخی مناطق اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

منابع آبی کرمانشاه فقیر شده است

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کرمانشاه با اشاره به فقیر شدن منابع آبی استان، گفت: با این شرایط خطر فرونشست جدی است.

طهماسب نجفی، روز شنبه سوم آبان در جلسه سازگاری با کم آبی استان کرمانشاه با اشاره به وضعیت نامناسب منابع آبی در سراسر کشور و به تبع آن استان کرمانشاه، اظهار کرد: در سراسر کشور حدود ۱۴۹ میلیارد مترمکعب کسری مخازن آب زیرزمینی داریم که سهم کرمانشاه از این میزان حدود ۱.۴ میلیارد مترمکعب است.

وی ادامه داد: سالانه نزدیک به ۴.۹ میلیارد مترمکعب به کسری مخازن آب زیرزمینی کشور اضافه می‌شود و ۳۵۹ دشت در کل کشور از نظر منابع آبی زیرزمینی وضعیت مناسبی ندارند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کرمانشاه بیا بیان اینکه وضعیت منابع آبی در کرمانشاه نیز به دلیل شرایط کم بارشی چند سال اخیر چندان مساعد نیست، تاکید کرد: منابع آبی در استان فقیر شده و باید منابع آبی موجود را با اولویت تامین آب شرب حفظ کنیم.

نجفی با بیان اینکه تامین آب شرب شهرها بسیار حائز اهمیت است، افزود: اگرچه تاکنون برای تامین آب شرب مشکلی در سطح استان نداشته‌ایم، اما در صورت تداوم کم بارشی ممکن است در این زمینه نیز با چالش مواجه شویم.

وی با بیان اینکه کمبود آب در بلندمدت نه تنها آب شرب را تهدید می‌کند، بلکه کیفیت آب مورد نیاز برای بخش کشاورزی نیز کاهش می‌یابد، خاطرنشان کرد: اراضی که با آب نامطلوب آبیاری شوند بازدهی مناسبی نخواهند داشت و این امر می‌تواند تهدیدی جدی برای بخش کشاورزی و معیشت کشاورزان نیز باشد.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کرمانشاه، از جدی بودن خطر فرونشست نیز یاد کرد و افزود: خوشبختانه روند خوبی در زمینه انسداد چاه‌های غیرمجاز در کرمانشاه آغاز شده و این روند باید ادامه داشته باشد. با توجه به وضعیت نامناسبی که در زمینه منابع آبی داریم نباید به برشی که برای انسداد چاه‌های غیرمجاز در استان ترسیم شده محدود شویم، بلکه باید تا جایی که امکان دارد با چاه‌های غیرمجاز و چاه‌های مجازی که در آنها اضافه برداشت صورت می‌گیرد، برخورد شود.

نجفی، همراه کردن مردم خصوصا در زمینه انسداد چاه‌های غیرمجاز را نیز ضروری برشمرد و گفت: با توجه به اینکه عمده مصرف آب در بخش کشاورزی است، مقابله با چاه‌های غیرمجاز در بخش کشاورزی می‌تواند به میزان قابل توجهی به احیاء منابع آبی کمک کند.

وی در ادامه اشاره‌ای هم به معضل معارضان در اجرای برخی از بخش‌های سامانه گرمسیری داشت و خواستار اختصاص یک شعبه ویزه قضایی برای رسیدگی فوری به پرونده‌های این بخش شد تا جلوی زیاده‌خواهی برخی از معارضان که روند کارها را به تاخیر انداخته‌اند، گرفته شود.

منبع خبر "همشهری آنلاین" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.