هر کشوری برای این که رشد کند و به مسیر شکوفایی برسد، باید زیربنای اقتصادی خود را تقویت کند. در گذشته‌های دور، سهم کشاورزی برای افزایش ثروت و رونق یک جامعه پررنگ بود اما رفته‌رفته، صنعت و خدمات در بسیاری از سرزمین‌ها اهمیت بالاتری پیدا کردند. در این میان، نقش صنایع استراتژیک نیز با بالا رفتن ارزش صنعت در اقتصاد کشورها، اهمیت بیشتری یافته است. سرمایه‌گذاری در این صنایع می‌تواند علاوه بر توسعه آنها، منافع ملی یک کشور را تقویت کند و برای سرمایه‌گذاران چنین صنایعی نیز سودآور باشد. در ادامه به این صنایع اشاره می‌کنیم و نحوه منتفع شدن کشور و افراد را از سرمایه‌گذاری در آنها مطرح می‌نماییم.

صنعت استراتژیک چیست و چه صنایعی در ایران استراتژیک هستند؟

صنعت استراتژیک به صنعتی گفته می‌شود که برای اقتصاد یا امنیت یک کشور اهمیت زیادی داشته باشد. صنایع استراتژیک از نظر میزان ارزش افزوده، اشتغال‌زایی و مزیت نسبی جایگاه بالایی در آن سرزمین دارند. در ایران از سال‌ها قبل، چند صنعت استراتژیک تحت عنوان راهبرد توسعه صنعتی مورد تاکید قرار گرفته‌اند. این صنایع عبارتند از: خودرو، فولاد، نساجی، سیمان، تایر، لوازم خانگی و کاشی و سرامیک. برخی از این صنایع با وجود تعریف چشم‌اندازها، نتوانستند به اهداف مورد نظر برسند اما بعضی دیگر وضعیت مناسبی دارند. در میان صنایع بورسی نیز برخی صنعت‌ها قابلیت اضافه شدن به فهرست صنایع استراتژیک را دارند. این صنایع عبارتند از: صنعت مواد شیمیایی، فرآورده‌های نفتی و استخراج کانه‌های فلزی.

آشنایی بیشتر با صنایع استراتژیک ایران و جایگاه آنها

صنایع استراتژیک در ایران جایگاه خاصی دارند. آنها بزرگترین صنایع بورسی و فرابورسی را به خود اختصاص می‌دهند و از امکان سرمایه گذاری آنلاین مردم در آنها برای تامین مالی پروژه‌هایشان برخوردارند. در پایان شهریور 1404 صنعت محصولات شیمیایی بیشترین ارزش را در بازار داشته و پس از آن نیز فلزات اساسی قرار دارند. ارزش بازار محصولات شیمیایی حدود 2330 همت (هزار میلیارد تومان) و ارزش بازار فلزات اساسی حدود 1409 همت است. این دو صنعت به همراه فرآورده‌های نفتی، استخراج کانه‌های فلزی، سیمان و خودرو مجموعا 58.8 درصد از مجموع ارزش بورس و فرابورس ایران را تشکیل می‌دهند. یکی از مهمترین این صنایع فولاد است. طبق داده‌های انجمن جهانی فولاد، در سال 2025 ایران از نظر تولید فولاد جزو 10 کشور برتر دنیا قرار دارد.

چرا سرمایه‌گذاری در صنایع استراتژیک برد-برد است؟

سرمایه‌گذاری و موفقیت صنایع استراتژیک هم از نظر منافع ملی و هم از نظر منفعت فردی مفید است. با رشد صنایع استراتژیک، اشتغال در کشور بالا می‌رود و این موضوع هم پیامدهای اجتماعی و هم اقتصادی دارد. صنایع استراتژیک به دلیل ماهیت خاص خود هم مشاغل مستقیم زیادی تولید می‌کنند و هم در مشاغل غیرمستقیم زیادی نقش دارند و کسب‌وکارهای زیادی را رونق می‌بخشند. علاوه بر این، صادرات این صنایع باعث ارزآوری و بهبود وضعیت اقتصادی کشور می‌شود. از سوی دیگر، از آنجا که بسیاری از این شرکت‌های بزرگ در بورس حاضرند، افراد می‌توانند با سرمایه گذاری در بورس از منافع آن و رشد دارایی‌های خود بهره‌مند شوند. هرچه این صنایع سود بیشتری کسب کنند و بیشتر توسعه پیدا کنند، قیمت سهام آ؛نها و سود تقسیمی آنها برای سهامداران نیز بالا می‌رود. به همین دلیل هم کشور از رشد این صنایع سود می‌کند و هم سرمایه‌گذاران از سود مناسبی برخوردار می‌شوند.

شیوه‌های سرمایه‌گذاری در صنایع استراتژیک

سرمایه‌گذاری در صنایع استراتژیک به شیوه‌های گوناگون امکان‌پذیر است. یکی از مرسوم‌ترین آنها سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بورسی است که جزو این صنایع به شمار می‌آیند. این کار دو روش دارد که راه اول مستقیم و راه دوم غیرمستقیم است. در روش مستقیم، افراد سهام شرکت‌های فعال در صنایعی مانند فولاد، سیمان، پتروشیمی و موارد دیگر را می‌خرند. حالت دوم، سرمایه‌گذاری در صندوق سهامی است که در چنین صنایعی سرمایه‌گذاری کرده باشد. از جمله گزینه‌های مناسب در این حوزه می‌توان به صندوق‌های سهامی بخشی اشاره کرد. این نوع صندوق‌ها بخش عمده دارایی خود را به سهام شرکت‌های آن بخش یا صنعت اختصاص می‌دهند. از جمله این صندوق‌ها می‌توان به صندوق‌های فلزات اساسی یا صندوق‌های پتروشیمی یا خودرویی اشاره کرد.