کربن مونوکسید یک عنصر مهم است که در بسیاری از اجرام آسمانی وجود دارد و تا همین اواخر، شناسایی آن ممکن نبود، اما دانشمندان اکنون توانایی این کار را دارند.

 

به گزارش ایسنا، یک گروه بین‌المللی از ستاره‌شناسان اولین نقشه‌های بزرگ‌مقیاس را از یک شکل مرموز ماده در یکی از فعال‌ترین مناطق تشکیل ستاره‌ کهکشان راه شیری موسوم به «سیگنوس ایکس»(Cygnus X) ایجاد کرده‌اند. آنها یافته‌های خود را با استفاده از «تلسکوپ گرین بنک»(Green Bank Telescope) به دست آورده‌اند.

 

به نقل از برونفیلد ای‌جی نیوز، دانشمندان دهه‌هاست می‌دانند که بیشتر ستاره‌های جدید در ابرهای هیدروژن مولکولی سرد متولد می‌شوند. بیشتر این هیدروژن مولکولی برای بیشتر تلسکوپ‌ها نامرئی است و نوری را که به راحتی قابل تشخیص باشد، ساطع نمی‌کند.

 

به طور سنتی، ستاره‌شناسان این ابرها را با جست‌وجوی مولکول کربن مونوکسید جست‌وجو کرده‌اند که به عنوان یک نشانه چشمک‌زن برای مناطق شکل‌گیری ستاره‌ها عمل می‌کند. با وجود این، مشخص شده است گاز زیادی در کربن مونوکسید وجود دارد که ستارگان غیر درخشان از آن تشکیل می‌شوند. این ماده تاریک و پنهان به نام «گاز مولکولی تاریک کربن مونوکسید»، یکی از نقاط کور در حوزه ستاره‌شناسی بود.

 

اکنون ستاره‌شناسان برای اولین بار با مشاهده خطوط طیفی رادیویی حاصل از نوترکیبی اتمی که به عنوان «خطوط نوترکیبی رادیویی کربن»(CRRL) شناخته می‌شوند، در سراسر منطقه وسیعی از آسمان - بیش از ۱۰۰ برابر مساحتی که توسط یک ماه کامل پوشانده شده است - از این گاز پنهان نقشه‌برداری کرده‌اند. نقشه آنها منطقه شلوغ سیگنوس ایکس را پوشش می‌دهد که یک کلان‌شهر کیهانی واقع در فاصله حدود ۵۰۰۰ سال نوری از زمین و سرشار از ستاره‌های تازه متولدشده است.

 

نقشه جدید، شبکه وسیعی را از کمان‌ها، برآمدگی‌ها و شبکه‌ای از گاز تاریک در حال نفوذ به سیگنوس ایکس به نمایش می‌گذارد و نشان می‌دهد که مواد لازم برای تشکیل ستاره پیش از این که به صورت کربن مونوکسید در ابرهای مولکولی قابل مشاهده شوند، در کجا جمع می‌شوند و رشد می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد این سیگنال‌های ضعیف کربن که در فرکانس‌های رادیویی بسیار پایین شناسایی می‌شوند، نشانه‌های بسیار قوی برای تشخیص گاز پنهان هستند که مستقیماً ماده معمولی را به تشکیل ستاره‌های جدید مرتبط می‌کند.

 

پژوهشگران دریافته‌اند که این گاز تاریک صرفاً ثابت نیست، بلکه جریان دارد و تغییر می‌کند و با سرعتی بسیار بالاتر از آنچه پیشتر تصور می‌شد، به حرکت درمی‌آید. این جریان‌های آشفته ممکن است بر سرعت تشکیل ستاره تأثیر بگذارند. همچنین، این گروه پژوهشی دریافتند روشنایی این خطوط کربنی مستقیماً با نور شدید ستاره‌ای که منطقه را روشن می‌کند، مرتبط است و نقش مهم تابش را در چرخه بازیافت کهکشانی برجسته می‌کند.

 

«کیمبرلی امیگ»(Kimberly Emig)، پژوهشگر «رصدخانه ملی نجوم رادیویی»(NRAO) توضیح داد: با مرئی کردن نامرئی‌ها، بالاخره می‌توانیم بفهمیم که چگونه مواد خام در کهکشان ما از اتم‌های ساده به ساختارهای مولکولی پیچیده تبدیل می‌شوند که روزی به ستاره‌ها، سیاره‌ها و شاید زندگی تبدیل خواهند شد.

 

این پژوهش در The Astrophysical Journal به چاپ رسید.