همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: اخترشناسان از دانشگاه استرالیای غربی و مرکز بین‌المللی تحقیقات رادیونجوم (ICRAR) موفق به شناسایی پلی عظیم از گاز هیدروژن خنثی شده‌اند که دو کهکشان کوتوله را به هم پیوند می‌دهد.
این ساختار شگفت‌انگیز که در فاصله‌ای حدود ۵۳ میلیون سال نوری از زمین و در خوشه کهکشانی «وِرگو» قرار دارد، نزدیک به ۱۸۵ هزار سال نوری طول دارد؛ فاصله‌ای به‌اندازۀ دوبرابر قطر کهکشان راه‌شیری.
به گفته پژوهشگران، این کشف نشان می‌دهد نیروهای گرانشی و تعامل‌های محیطی میان کهکشان‌ها می‌توانند جریان‌های عظیمی از گاز را در فضا ایجاد کنند و سرنخ‌های تازه‌ای دربارة چگونگی شکل‌گیری و تکامل کهکشان‌ها در اختیار ما بگذارند.
پلی از گاز در میان دو کهکشان
این پژوهش در قالب «پیمایش آزمایشی WALLABY» با استفاده از داده‌های تلسکوپ‌های رادیویی پیشرفته انجام شد.
دو کهکشان NGC ۴۵۳۲ و DDO ۱۳۷ که هر دو از نوع «کوتوله» اند، درگذشته به نظر می‌رسید مستقل از هم باشند، اما مشاهدات جدید وجود رشته‌ای گسترده از گاز هیدروژن خنثی را نشان می‌دهد که آنها را به هم متصل کرده است.
به گفته لِی استِیوِلی - اسمیت، سرپرست پروژه، این کشف بی‌سابقه نشان می‌دهد حتی کهکشان‌های کوچک نیز می‌توانند ساختارهایی عظیم و پیچیده در فضای بین‌کهکشانی ایجاد کنند.
بیشتر بخوانید:
تصویری خیره‌کننده از کهکشان راه شیری؛ تعادلی شاعرانه میان زمین و آسمان + عکس
آیا ما درون یک «حفره کیهانی» هستیم؟
۱۸۵ هزار سال نوری پیوند میان دو جهان
مشاهدات نشان می‌دهد این پل گازی، به طور پیوسته از یک کهکشان به دیگری امتدادیافته و ساختاری پویا و زنده دارد.
دانشمندان حدس می‌زنند این جریان گازی حاصل برهم‌کنش‌های گرانشی شدید میان این دو کهکشان و تأثیر خوشۀ بزرگ‌تر وِرگو بر آنهاست.
این پدیده نه‌تنها مرزهای کهکشان‌ها را بازتعریف می‌کند، بلکه درک ما از چگونگی انتقال جرم و انرژی در فضا را نیز گسترش می‌دهد.
صدای کهکشان‌ها در امواج رادیویی
کشف این پل، با بهره‌گیری از داده‌های رادیویی در محدودة هیدروژن خنثی (HI) صورت‌گرفته است. برخلاف تلسکوپ‌های نوری، تلسکوپ‌های رادیویی می‌توانند نواحی پنهان از دید چشم انسان را ببینند — جایی که گازهای رقیق اما گسترده در میان کهکشان‌ها جریان دارند.
به گفته پژوهشگران، این نخستین‌بار است که چنین ساختاری در این مقیاس عظیم میان دو کهکشان کوتوله بادقت بالا مشاهده می‌شود.
رازهای نهفته در خوشۀ وِرگو
کهکشان‌های NGC ۴۵۳۲ و DDO ۱۳۷ بخشی از خوشه کهکشانی وِرگو هستند؛ یکی از نزدیک‌ترین و پرتراکم‌ترین خوشه‌ها به زمین.
به نظر می‌رسد نیروهای محیطی این خوشه از جمله بادهای گالاکتیکی و میدان‌های گرانشی شدید، نقش مهمی در شکل‌گیری این پل ایفا کرده باشند.
این یافته‌ها، مسیر تازه‌ای برای درک بهتر از تعاملات کهکشانی در محیط‌های پرتراکم کیهانی گشوده‌اند.
