همشهری آنلاین - سحر خانمحمدی: نهم مهرماه امسال، پس از سالها رفتوبرگشت میان دولت، مجلس، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، سرانجام مجمع با الحاق مشروط ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) موافقت کرد؛ تصمیمی که یکی از طولانیترین پروندههای قانونگذاری دهه اخیر را به نقطهای تازه رساند.
دولت چهاردهم از این تصمیم بهعنوان گامی در جهت کاستن از بهانهجوییهای غرب، افزایش شفافیت مالی و گشودن مسیرهای تازه برای تعاملات بانکی یاد میکند. از نگاه دولت، اجرای شروط تعیینشده در مجلس و مجمع تشخیص تضمین میکند که منافع و امنیت ملی در فرآیند الحاق کاملاً حفظ شود.
اما در سوی دیگر، شماری از منتقدان و کارشناسان اقتصادی معتقدند پیوستن به CFT و پالرمو، هرچند میتواند در برخی حوزهها موجب تسهیل روابط بانکی شود، اما تضمینی برای خروج ایران از فهرست سیاه FATF وجود ندارد. آنها هشدار میدهند که پذیرش الزامات این کنوانسیونها ممکن است ابزارهای فعلی ایران برای دور زدن تحریمها را محدود کند و اطلاعات مالی کشور را در معرض دسترسی غیرمستقیم نهادهای بینالمللی قرار دهد.
نگاه مخالفان؛ هراس از شفافیت یکطرفه
حسینعلی حاجیدلیگانی، نماینده شاهینشهر در گفتوگو با همشهری تصویب CFT را اقدامی شتابزده و در زمان نامناسب میخواند و میگوید تا زمانی که قطعنامههای تحریمی شورای امنیت لغو نشده، مبادله اسناد به معنای دادن امتیاز یکطرفه به طرفهای غربی است.
مالک شریعتی، نماینده تهران نیز، با اشاره به تحریمهای سنگین اقتصادی، معتقد است اجرای CFT مسیرهای مالی ایران را آشکار میکند و کمکی به معیشت مردم ندارد. او خواستار تعیین شروط سختگیرانه برای تودیع اسناد این معاهده شده است.
نگاه موافقان؛ بازگشت به نظم مالی جهانی
در مقابل، رضا سپهوند، نماینده خرمآباد در گفتوگو با همشهری پیوستن به CFT را شرط لازم برای بازگشت ایران به شبکه مالی بینالمللی میداند. به گفته او، با لحاظ شروط مصوب مجلس و مجمع، هیچ نگرانی امنیتی وجود ندارد و نپیوستن به این کنوانسیون، تنها هزینه مبادلات بانکی را افزایش داده و کشور را دچار «خودتحریمی» کرده است.
در همین راستا، ابراهیم نجفی نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس شورای اسلامی گفت: تا به امروز کانال های بین بانکی به دلیل اینکه ما در داخل لیست سیاه FATF قرار داریم، برای تجار کشور بسته بود. تجار ما مجبور هستند بخشی از ارز حاصل از صادرات را در قالب مواد اولیه یا به صورت چمدانی وارد کشور کنند. امیدوار هستیم تصویب CFT گشایش هایی در این زمینه ایجاد کند. جمهوری اسلامی ایران با تصویب CFT حسن نیت خود را به جامعه جهانی نشان داد.
چشمانداز؛ میان تعامل و احتیاط
پیوستن یا نپیوستن ایران به CFT، فراتر از یک بحث فنی بانکی، به میدان تقابل دو نگاه راهبردی در سیاست خارجی کشور تبدیل شده است؛ یک نگاه که بر ضرورت تعامل سازنده با نظام مالی جهانی تأکید دارد، و نگاهی دیگر که معتقد است هر گام در این مسیر باید با دقت و احتیاط برداشته شود تا امنیت ملی آسیب نبیند.