سه ماهواره سنجشی ایرانی پاییز امسال همزمان به مدار زمین پرتاب می‌شوند؛ پرتابی که با همکاری بخش دولتی، دانشگاهی و خصوصی انجام می‌شود و نقطه عطفی در صنعت فضایی کشور است.
امشب حسن سالاریه، معاون وزیر ارتباطات و رئیس
سازمان فضایی ایران ، در برنامه تلویزیونی «صف اول» تصویری کلی از وضعیت فعلی صنعت فضایی کشور و پیشرفت‌های دو دهه اخیر ارائه کرد.سالاریه گفت: صنعت فضایی ایران از اواخر دههٔ ۷۰ و اوایل دههٔ ۸۰ شکل گرفته و اکنون در چند حوزهٔ اصلی طراحی و ساخت ماهواره، توسعه پرتابگر، پایگاه‌های پرتاب و مراکز کنترل تا اندازه‌ای به تجربه و موفقیت رسیده است. او تأکید کرد که کشور تجربهٔ ساخت ماهواره‌های نزدیک به کلاس جرمی ~۲۰۰–۲۵۰ کیلوگرم را دارد، خانواده‌ای از پرتابگرها (سوخت جامد، مایع و ترکیبی) توسعه یافته و پایگاه ملی چابهار در حال تکمیل است.سالاریه با اشاره به «شروع ورود ایران به بخش فضایی» در اواخر دههٔ ۷۰ و تاسیس رسمی سازمان فضایی در دههٔ ۸۰، صنعت فضایی کشور را به چند زیر‌بخش فنی تقسیم کرد: بخش «بالادست» شامل سخت‌افزار (ماهواره، ماهواره‌بر، پایگاه‌های پرتاب، ایستگاه‌های کنترل) و بخش‌های مرتبط با دریافت داده و پردازش تصاویر.او دربارهٔ ظرفیت تولید ماهواره توضیح داد که کشور تجربهٔ ساخت ماهواره‌هایی در کلاس جرمی حدود ۱۰۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم را دارد و از نمونه‌هایی مانند بلوک انتقال مداری سامان، ماهوارهٔ پارس و ناهید نام برد. سالاریه همچنین از وجود ماهواره‌های کوچکتر (نانو و میکرو) و انواع ماهواره‌های سنجشی، تصویربرداری اپتیکی و مخابراتی یاد کرد و گفت نهادهای دانشگاهی و پژوهشی و اخیراً بخش خصوصی در این حوزه فعال شده‌اند.
در بخش پرتابگر، او به توسعهٔ چند خانوادهٔ پرتابگر اشاره کرد: پرتابگرهای سوخت جامد (از جمله خانوادهٔ قائم)، پرتابگرهای مایع مانند «سیمرغ» و پرتابگرهای ترکیبی که از ترکیب موتورهای مایع و جامد بهره می‌برند. سالاریه اعلام کرد که پرتاب‌هایی در کلاس جرمی بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم به مدار پایین زمین موفقیت‌آمیز انجام شده و فناوری‌ها در حال تثبیت‌اند.سالاریه با اشاره به پایگاه فضایی چابهار که یک پایگاه با پنجرهٔ پرتابی مناسب برای شیب‌های متنوع مداری است، گفت: فاز اول چابهار (مربوط به پرتابگرهای سوخت جامد) تقریباً به پایان رسیده و «در ماه‌های آتی» انتظار اولین پرتاب آزمایشی از آن می‌رود.
پایگاه فضایی چابهار، مزیت جغرافیایی ایران برای دستیابی به مدار ژئوسالاریه در توضیح موقعیت راهبردی پایگاه ملی فضایی چابهار گفت: پرتاب‌های فضایی باید به گونه‌ای انجام شوند که در مسیر مقابل پرتابگر، منطقه مسکونی وجود نداشته باشد تا ایمنی عملیات حفظ شود. او افزود: «هرچه پرتاب از عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر انجام شود، کشورها دسترسی آسان‌تری به مدارهای استوایی و به‌ویژه مدار ژئو خواهند داشت.»وی با اشاره به موقعیت خاص چابهار در جنوب کشور گفت این پایگاه از این منظر «بسیار ارزشمند» است و می‌تواند ایران را به یکی از نقاط مهم پرتاب فضایی در منطقه تبدیل کند. به گفته‌ی او، فاز نخست پایگاه چابهار که مربوط به پرتابگرهای سوخت جامد است، رو به پایان است و نخستین پرتاب آزمایشی از آن در ماه‌های آینده انجام خواهد شد.رئیس سازمان فضایی همچنین درباره‌ی ایستگاه‌های زمینی کنترل و دریافت داده توضیح داد: «چند مرکز در کشور برای هدایت و دریافت تصاویر ماهواره‌ای فعال‌اند و دو مرکز جدید نیز در شمال‌شرق و شمال‌غرب کشور در حال برنامه‌ریزی است که عملیات ساخت آن‌ها طی چند ماه آینده آغاز می‌شود.»
وی ظرفیت کشور در طراحی و ساخت ماهواره و پرتابگر را «رو به رشد» توصیف کرد و بیان کرد: دقت ماهواره‌های تصویربرداری اپتیکی هر سال در حال افزایش است. سالاریه افزود: «در حوزه ماهواره‌های مخابراتی نیز وضعیت رو به بهبود است و پروژه‌های متعددی در دست اجرا داریم.»داده و خدمات فضایی؛ از تحقیق تا تجاری‌سازیسالاریه با اشاره به توسعه بخش پایین‌دست صنعت فضایی پرداخت و گفت: «در کشور شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقاتی متعددی فعالیت می‌کنند که هم در حوزه تحقیق و توسعه کاربردهای داده‌های فضایی فعال‌اند و هم خدمات تجاری ارائه می‌دهند.»به گفته وی، روند استفاده از تصاویر و داده‌های ماهواره‌ای برای مدیریت منابع، رصد محیط‌زیست، پایش کشاورزی و سایر خدمات تحلیلی در کشور «رو به نهادینه شدن» است و پیش‌بینی می‌شود با رشد تقاضا برای داده‌های دقیق‌تر و پردازش‌های هوشمند، این بخش بیش از پیش رونق بگیرد.
تثبیت فناوری نیاز به تکرار داردسالاریه با اشاره به وضعیت فعلی پرتابگرها گفت: «در بحث تثبیت پرتابگر ما دو خانواده رو به تثبیت هستند و پرتاب‌های موفق داشتند؛ هم پرتابگر سیمرغ‌مون و هم پرتابگر قائم‌مون.» اما بلافاصله افزود که یک پرتاب موفق به‌تنهایی کافی نیست و برای اثبات قابلیت اطمینان و تبدیل شدن پرتابگر به یک خدمت‌دهندهٔ قابل اعتماد و تجاری باید پرتاب‌های متوالی و متعدد انجام شود.او توضیح داد که «اگر ما یک پرتاب موفق داشته باشیم کفایت نمی‌کند؛ دو، سه، چهار—باید تعدادی پرتاب داشته باشیم که بتوانیم بگوییم این پرتابگر قابلیت ارائهٔ خدمات تجاری دارد.» به بیان او، bereiktن به این سطح از اطمینان نیازمند تکرار و پایایی در عملکرد است.چرا افزایش جرم مهم است؟رئیس سازمان فضایی با تشریح اهمیت افزایش ظرفیت جرمی گفت: «وقتی جرم بیشتری را بتوانیم در مدار قرار دهیم، ماهواره‌های سنگین‌تر با قابلیت‌های بهتر — مثل ماهواره‌های سنجشی با تصویربرداری دقیق‌تر و حسگرهای قوی‌تر — را می‌توانیم به فضا بفرستیم.» او یادآور شد که سنگین‌تر شدن ماهواره‌ها، امکان ارائهٔ خدمات دقیق‌تر و با کیفیت‌تر را فراهم می‌کند و به توسعهٔ کاربردهای پایین‌دست (خدمات داده‌ای و تصویری) کمک می‌کند.سالاریه وضعیت فعلی ظرفیت جرمی کشور را بیان کرد: «سنگین‌ترین جرمی که تا کنون در مدار پایین زمین تزریق کرده‌ایم حدود ۳۰۰ کیلوگرم بوده (که سال گذشته انجام شده)، اما باید به ۵۰۰ کیلوگرم برسیم خانوادهٔ بعدی سیمرغ ظرفیتش را دارد اما تا کنون محقق نشده است.»
معیار «تثبیت»؛ چند بار باید پرتاب شود؟وی برای روشن شدن مفهوم «رسیدن به یک نقطه» اشارهٔ عملیاتی‌تری داشت: «فناوری با تکرار محک می‌خورد. من همیشه می‌گویم برنامه اگر ایستا باشد، با تکنولوژی‌های روز پویایی لازم را ندارد.» سالاریه نمونه‌ای خارجی آورد و گفت در برخی موارد، موفقیت نهایی یک پرتابگر پس از ده‌ها تلاش به دست آمده است — «مثلاً یازده پرتاب، که نه تا پرتاب قبلی تمام مشخصات موفقیت را نداشته‌اند؛ اما عددهای ده و یازده در صنعت فضایی اغلب عددهای طلایی‌اند.» منظور او این است که رسیدن به یک سطح اطمینان بالا معمولاً به تعداد قابل توجهی پرتاب نیاز دارد.سالاریه سپس بر ضرورت برنامه‌ریزی کمی تاکید کرد: «باید بگوییم با چند تا پرتاب به آن نقطه می‌رسیم. من می‌گویم اگر بتونیم این تعداد پرتاب را تو دو سال انجام بدیم، قطعا تا دو سال به تثبیت فناوری می‌رسیم و به کلاس جرمی ۵۰۰ خواهیم رسید.»برنامهٔ پیش‌رو: افزایش تعداد پرتاب‌ها و خانواده‌های بعدیسالاریه در توضیح گام‌های لازم برای افزایش پرتاب گفت: تعداد پرتاب‌ها باید افزایش یابد تا قابلیت اطمینان ارتقاء پیدا کند؛ پرتاب‌های متوالی و متعدد برای هر خانوادهٔ پرتابگر ضروری است. علاوه بر تثبیت عملکرد، باید ظرفیت جرمی پرتابگرها را افزایش دهیم تا بتوانیم ماهواره‌های با کیفیت‌تر و سنگین‌تر را راهی مدار کنیم. برای بلوک‌های انتقال مداری (Orbital Transfer Blocks) نیز باید چندین پرتاب انجام شود؛ او صراحتاً گفت بلوک انتقال مداری نیازمند «چهار تا پنج پرتاب» از خانوادهٔ ماهواره است تا بتوان آن را به‌عنوان فناوری تثبیت‌شده پذیرفت.
همچنین او از برنامهٔ توسعهٔ خانواده‌های بعدی سیمرغ و افزایش ظرفیت‌های مرتبط سخن گفت و تاکید کرد که مسیر توسعه «هیچ‌گاه ته ندارد» — مرغوی ارتقاء و افزایش جرم در سطوح بالاتر همچنان ادامه خواهد داشت و هدف‌گذاری‌ها می‌توانند تا جرم‌های چند تنی در مدار پیش روند.سالاریه توصیه کرد که سوال «کی می‌رسیم؟» پرسش دقیقی نیست و بهتر است سوال را به شکل «با چند پرتاب به آن هدف می‌رسیم؟» مطرح کنند. او توضیح داد که در فرایند توسعه، موفقیت منفرد کفایت نمی‌کند و باید تکرار موفقیت‌ها را دید تا بتوان دربارهٔ رسیدن به اهداف مداری قاطعانه سخن گفت.رئیس سازمان فضایی تأکید کرد که فرایند تثبیت فناوری فضایی ماهیتی پله‌پله و آزمون‌محور دارد: «فناوری باید محک بخورد و تکرار شود. برنامه یک ساله نیست؛ برنامه باید پویا باشد و با تکرار پرتاب‌ها و افزایش ظرفیت جرمی، به اهداف ملموس‌تری مانند ارائهٔ سرویس تجاری و تزریق ماهواره‌های ۵۰۰ کیلوگرمی و بالاتر برسیم.» او افزود اگر برنامه‌ریزی پرتابی مستمر در دستور کار قرار گیرد، به گفتهٔ خودش «در دو سال می‌توان به تثبیت فناوری رسید».
سالاریه تاکید کرد: ماهواره‌های سنگین‌تر، به‌ویژه در مدارهای بلند (ژئو)، اثر مستقیم و ملموسی بر حوزهٔ ارتباطات دارند. وی افزود: ماهواره‌های مخابراتی سنگین‌تر معمولاً ترانسپوندرها و فرستنده/گیرنده‌های بزرگ‌تری دارند؛ نتیجهٔ عملی این است که پهنای باند بیشتری فراهم می‌کنند و منطقهٔ پوشش وسیع‌تری ایجاد می‌شود. خدماتی که این ماهواره‌ها ارائه می‌دهند مستقیماً به حوزه‌های رسانه، ارتباطات بین افراد، و سرویس‌های اینترنتی برمی‌گردد؛ بنابراین افزایش ظرفیت جرمی و در نتیجه افزایش توان ماهواره‌های مخابراتی به بهبود اینترنت، افزایش کیفیت تماس‌ها و گسترده‌تر شدن خدمات رسانه‌ای منتهی می‌شود.دقت تصویربرداری و کاربردهای سنجشی: از ۴ متر تا اهداف ۱ متریدر حوزهٔ سنجش از دور سالاریه به تغییرات فنی اشاره کرد: ماهواره‌های سنگین‌تر امکان نصب سنجنده‌های قوی‌تر را می‌دهند که می‌توانند دقت تفکیک مکانیِ بالاتری ارائه کنند. وی افزود: دقت بالاترِ تصویربرداری به معنای توانایی تفکیک جزئیات کوچکتر است مثلاً از سطح چند متری به یک متر یا کمتر که در کاربردهایی مثل مدیریت منابع آب، کشاورزی دقیق، مدیریت بحران، پایش محیط‌زیست و شهرسازی اهمیت دارد.وی بیان کرد: «در مورد ماهوارهٔ «پارس» باید گفت که دقت پایهٔ تصویربرداری آن حدود ۴ متر است و با تلفیق داده‌ها می‌توان این دقت را به حدود ۲.۵ متر ارتقا داد. هدف برنامه، دستیابی به دقت یک‌متر است و در حال حاضر روی نسل‌های بعدی طراحی نیز کار می‌شود.
وی افزود: همزمان باید توجه داشت که فناوری به سرعت در حال تغییر است و روندی موازی در حال وقوع است که شامل کوچک‌سازی سنجنده‌ها و افزایش توان پردازشی ماهواره‌هاست. بنابراین هدف‌گذاری‌ها به طور مستمر بازنگری و به‌روز می‌شوند تا با پیشرفت فناوری همگام باشند.کوچکتر شدن ماهواره‌ها و پیدایش منظومه‌هاسالاریه توضیح داد که در یک دههٔ اخیر صنعت فضایی جهانی شاهد دو جریان همزمان بوده است. سالاریه گفت: افزایش توان ماهواره‌های چندصد و چندصد کیلوگرمی و چند تنی برای مأموریت‌های ویژه و سنجشی/مخابراتی با دقت بالا و عمر طولانی، کوچک شدن ماهواره‌ها و شکل‌گیری منظومه‌های ماهواره‌ای به‌خصوص منظومه‌های سنجشی و ارتباطی متشکل از ده‌ها یا صدها ماهوارهٔ کوچک که با تکرار و تجمیع داده‌ها خدمات سریع و جهانی ارائه می‌دهند.او اشاره کرد که امروز بسیاری از قابلیت‌هایی که قبلاً به ماهواره‌های چند تُنی نیاز داشتند را می‌توان با مجموعه‌ای از ماهواره‌های کوچکتر نیز تحقق بخشید و این ترند باعث شده تا تعریف سنتیِ «باید همیشه ماهواره سنگین ساخت» تغییر کند. در عین حال گفت: «ما کمی عقب‌تر از برخی تجربیات جهانی هستیم، چون باید برخی فناوری‌ها را زودتر به دست می‌آوردیم؛ اما مسیر توسعه ادامه دارد و قرار نیست این عقب‌افتادگی بحران‌زا باشد.»پایگاه ملی چابهار: سه فاز، ۹۴ درصد پیشرفت و چشم‌انداز پرتاب امسالسالاریه دربارهٔ وضعیت پایگاه چابهار جزئیات فنی و اجرایی بیان کرد: پایگاه ملی چابهار سه فاز دارد؛ فاز اول که مربوط به پرتابگرهای سوخت جامد است، زیرساخت‌های پایه‌ای کمتری نیاز دارد و روند ساخت آن از سال ۱۴۰۱ آغاز شده و اکنون حدود ۹۴ درصد تکمیل شده است.
او تأکید کرد که تکمیل پایگاه مستلزم انجام چند پرتاب آزمایشی (مثلاً «دو تا سه» پرتاب) تا تمام زیرسیستم‌ها از سوله‌های مونتاژ و تلمتری تا پد پرتاب و زیرساخت‌های مخابراتی و تلکامند در شرایط عملیاتی تست شوند.هدف‌گذاری عملیاتی امسال قرار گرفتن حداقل «یک یا دو پرتاب آزمایشی» از چابهار بود و او گفت «ان‌شاءالله تمام تلاش‌مان این است که امسال بتوانیم حداقل یک پرتاب یا دو پرتاب آزمایشی داشته باشیم و ماهواره‌ای را در مدار قرار دهیم.»وی افزود: فاز دوم پایگاه که مرتبط با پرتابگرهای سوخت مایع (خانوادهٔ سیمرغ) است، امسال عملیات احداث آن آغاز خواهد شد تا در آینده پرتابگرهای مایع و حتی پرتابگرهای کلاس سنگین‌تر (چندصد کیلو تا چند تن) بتوانند از چابهار مأموریت انجام دهند.تثبیت فناوری یعنی تکرارِ موفق؛ عددهای طلایی و «چند تا پرتاب»سالاریه بیان کرد: برای اینکه یک پرتابگر را قابلِ اتکا و تجاری بدانیم، باید پرتاب‌های متوالی و متعدد موفق داشته باشیم تا از منظر قابلیت اطمینان و تکرارپذیری تایید شود. او به تجربهٔ برخی پرتابگرهای خارجی اشاره کرد که گاهی نوبت‌های طلایی (مثلاً ده‌امین یا یازدهمین پرتاب) نقطهٔ عطفی برای تثبیت می‌شوند؛ بنابراین نباید تنها به یک یا دو موفقیت اتکا کرد. در مورد بلوک‌های انتقال مداری (Orbital Transfer Blocks) هم گفت که برای اثبات و تثبیت فناوری نیاز به «چهار تا پنج پرتاب» از خانوادهٔ ماهواره‌ای وجود دارد.با توجه به برنامه‌های موجود، وی ابراز امیدواری کرد که «اگر این تعداد پرتاب‌ها را در دو سال انجام دهیم، قطعا تا دو سال به تثبیت فناوری می‌رسیم و می‌توانیم به کلاس جرمی ۵۰۰ کیلوگرم دست یابیم.»
رئیس سازمان فضایی درباره وضعیت جرمی و برنامه‌ریزیِ افزایش ظرفیت اشاره کرد: سنگین‌ترین جرمی که تاکنون در مدار پایین زمین تزریق شده حدود ۳۰۰ کیلوگرم بوده (پرتاب سال گذشته). هدف بعدی دستیابی به حدود ۵۰۰ کیلوگرم در لئو است؛ سالاریه گفت ظرفیت خانوادهٔ بعدی سیمرغ وجود دارد اما هنوز محقق نشده و برای رسیدن به آن باید مسیر پرتابی تکرار شود. چشم‌انداز بلندمدت او «هدف‌گذاری برای جرم چند تنی در مدار» است؛ اما تاکید کرد مسیر پله‌پله است و هر بار که به یک هدف برسند، باید با پرتاب‌های کافی آن را تثبیت کنند تا بتوانند سپس هدف بزرگ‌تر را دنبال کنند.
سالاریه با اشاره به نقش منظومه‌های ماهواره‌ای شهید سلیمانی در خدمت‌رسانی سریع به نقاط دوردست و حساس کشور گفت: «وقتی ما منظومه‌ای از ماهواره‌ها داشته باشیم و سنسورهایی در سراسر کشور پراکنده باشند، داده‌ها از هر نقطه به نقطه‌ای که باید تصمیم‌گیری انجام شود در بازهٔ زمانی کوتاهی می‌رسد.» وی ادامه داد: «خیلی وقت‌ها برخی نقاط آن‌چنان دور یا دسترسی‌شان سخت است که اعزام نیرو و انجام برداشت داده میدانی زمان‌بر یا حتی غیرممکن است؛ در این حالت، ماهواره‌ها می‌توانند نقش انتقال و هشدار و پایش را ایفا کنند.»سالاریه گفت: «در شرایط بحرانی مثل آتش‌سوزی‌ها و سیل‌ها، در موضوع پایش خطوط نفت و گاز و بررسی نشت‌ها، و همچنین بحران‌های محیط‌زیستی، نیاز به دادهٔ سریع و قابل اتکا داریم. سنسورهای زمینی اگر به ماهواره متصل شوند و منظومهٔ ماهواره‌ای پوشش دائمی یا نزدیک به دائمی داشته باشد، اطلاعات لحظه‌ای و نقشه‌ای دقیق برای تصمیم‌گیری فراهم می‌شود.»وی افزود: «این سامانه‌ها اجازه می‌دهد تا در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری واکنش نشان دهیم؛ به‌عنوان مثال، به‌جای صرف ساعت‌ها یا روزها برای رسیدن تیم میدانی و بررسی، می‌توانیم محل دقیق آتش یا نشت را ببینیم، شدت را بسنجیم و منابع را هدف‌گذاری کنیم.»
سالاریه توضیح داد: «منظومه‌هایی با شمار ده‌ها ماهواره مثلاً در حدود ۲۰ ماهواره باعث می‌شود زمان بازگشت تصویربرداری (revisit time) بسیار کاهش پیدا کند و بتوانیم پوشش مداوم یا نزدیک به مداوم برای مناطق مختلف کشور فراهم کنیم.» وی افزود: «با چنین منظومه‌ای نه تنها دسترسی به داده سریع‌تر می‌شود، بلکه امکان تلفیق داده‌های سنجشی با داده‌های حسگرهای پراکندهٔ زمینی فراهم می‌شود تا خروجی قابل‌اعتماد و عملیاتی‌تری به دست بیاید.»سالاریه تأکید کرد که این ترکیب «حسگر زمینی + بستر فضایی» کاربردهای متنوعی دارد: «مدیریت بحران، کشاورزی دقیق، پایش منابع آب، شناسایی تغییرات پوشش گیاهی، و نظارت بر تأسیسات حیاتی مانند خطوط انتقال انرژی و نفت و گاز ازجمله مواردی هستند که از این خدمات بهره‌مند می‌شوند.» او در پایان خاطرنشان ساخت که نهادینه شدن این خدمات مستلزم توسعهٔ همزمانِ زیرساخت‌های ماهواره‌ای، شبکه‌های حسگر زمینی، مراکز پردازش داده و ایجاد بازار خدمات تجاری و دولتی است.
وی گفت: «ما در فاز اول با حدود ۲۰ ماهواره شروع خواهیم کرد و در فازهای بعدی هر نقطه‌ای که رسیدیم باید افق جلوتری را ببینیم و انتظارمان را بالاتر ببریم. حوزهٔ فضایی ذاتاً نیازمند بلندنظر بودن و حتی ادبیات جاه‌طلبی است؛ وقتی به یک نقطه رسیدیم، باید بلافاصله نقطهٔ بعدی را هدف‌گذاری کنیم.»سالاریه افزود: «طبیعتاً در این مسیر ریسک‌های فناوری هم وجود دارد؛ ممکن است بعضی ماهواره‌ها درست کار نکنند یا بعد از چند ماه دچار نقص فنی شوند — مخصوصاً در پرتاب‌های اولیه. بنابراین خوش‌بینی باید همراه با واقع‌بینی و برنامهٔ جبرانی باشد؛ ممکن است مجبور شویم تعداد ماهواره‌ها را افزایش دهیم تا منظومه پایدار شود.»رئیس سازمان فضایی گفت: «این منظومه یکی از بزرگترین پروژه‌های ماست و روی آن کنسرسیومی از بخش خصوصی و دولتی در حال کار است. حضور بخش خصوصی باعث می‌شود سرعت توسعه افزایش پیدا کند.»وی افزود: «در ظرف چند ماه آینده یک پرتاب سه‌گانه خواهیم داشت؛ سه ماهوارهٔ سنجشی همزمان به مدار خواهند رفت — این پرتاب و پرتاب‌های آتی با مشارکت بخش خصوصی و دانشگاهی انجام می‌شود و فضای رقابتی جذابی ایجاد کرده است.»سالاریه گفت: «از نظر افق کوتاه‌مدت تا پایان سال ۱۴۰۴ (تا پایان برنامهٔ اعلام‌شده) اتفاقات مهمی در پیش داریم. مهم‌ترین رویداد نزدیک، پرتاب سه‌گانهٔ ظفر، پایا و کوثر (نسخهٔ دوم) است که هر سه توسط مجموعه‌های مختلف — یکی دولتی، یکی دانشگاهی و یکی خصوصی — ساخته شده‌اند؛ این برای من شخصاً لحظه‌شماری است چون سه دیسیپلین مختلف درگیر شده‌اند و رقابت و هم‌افزایی روشنی ایجاد می‌کند.»
وی افزود: «تاریخ تقریبی این پرتاب را اعلام کرده‌ایم اما ممکن است تغییر کند؛ اگر مشکلی فنی یا تغییری در برنامه پیش نیاید، باید اواخر آذر یا اوایل دی‌ماه منتظر این اتفاق هیجان‌انگیز باشیم — رویدادی که می‌تواند نقطهٔ عطفی در تاریخ پرتاب‌های ایران باشد.»سالاریه گفت: «طی یک سال گذشته اتفاقات جالب زیادی افتاد؛ از جمله پرتابگر قائم(قائم‌سِد) که در دومین پرتابش موفق بود و تغییر مداری انجام داد — این اولین پرتاب خصوصی هم بود — و همچنین بلوک انتقال مداری سامان که سنگین‌ترین جرم قرار گرفته در مدار پایین کشور را تجربه کرد. این نمونه‌ها همه درس‌آموخته داشتند و هیجان‌انگیزند.»رئیس سازمان فضایی ایران افزود: «ناهید‑۲ که چند ماه پیش پرتاب شد، اولین ماهوارهٔ مخابراتی ما بود و ما از تست‌های زمینی درس گرفتیم؛ در نمونهٔ دوم ناهید‑۲ اصلاحات و ارتقاهایی انجام شده و چند روز پیش اولین تماس فضایی کوتاه با آن برقرار شد — این خودش یک گام مهم است.»وی گفت: «ما ایستگاه‌های زمینی مهمی داریم؛ از جمله پایگاه شمال‌غرب و مرکزهای چناران/گلبهار که می‌توانند سرعت کنترل و هدایت و دسترسی به تصاویر را بالا ببرند و بازهٔ زمانی دریافت داده را کاهش دهند.»وی افزود: «پایگاه چابهار هم یک نقطهٔ آغاز اقتصادی است؛ وقتی این پایگاه فعال شود، دروازهٔ پرتاب برای دسترسی به مدارهای متنوع باز می‌شود و برای دیگر کشورها هم می‌توانیم خدمات پرتاب ارائه دهیم — البته تحریم‌ها اثرگذارند اما پتانسیل و ظرفیت وجود دارد.»
سالاریه گفت: «اینکه بتوانیم منظومه‌سازی کنیم و شیب‌های مختلف مداری را پوشش دهیم، نیاز خیلی از کشورها را رفع می‌کند؛ بنابراین از منظر منطقه‌ای و اقتصادی این یک قابلیت مهم و ارزش‌آفرین است.»سالاریه افزود: «ما چند پروژهٔ خرد و بزرگ دیگر هم داریم؛ برای مثال اولین پرتاب منظومه‌ای‌مان هم در برنامه بوده و پروژه‌های کوچکتر و تک‌محوری که مراحل آزمایشی و تجربی را پشت سر می‌گذارند — همهٔ اینها مجموعاً به پویایی اکوسیستم فضایی کشور کمک می‌کند.»
وی گفت: «اولین پرتاب آزمایشی منظومه شهید سلیمانی امسال ان‌شاءالله انجام خواهد شد و موفقیت آن برای کشور بسیار مهم است. این رویداد نشان‌دهندهٔ ورود ایران از مرحلهٔ تک‌سازی فضا به سمت صنعتی‌سازی است؛ وقتی بتوانیم تعداد زیادی ماهواره بسازیم، ادبیات توسعهٔ فضایی تفاوت می‌کند و ظرفیت‌ها کاملاً متفاوت خواهد بود.»سالاریه افزود: «از نظر همکاری‌های بین‌المللی، اخیراً قراردادهایی با روسیه و چین داشتیم. برخی ممکن است بپرسند چرا ما شلیک‌های بین‌المللی فضایی را گسترش نمی‌دهیم. واقعیت این است که برای بعضی کشورها تعامل با ایران در صنعت فضایی محدودیت‌ها و شرایط خاص دارد و ما نمی‌توانیم انتخاب‌های گسترده‌ای داشته باشیم. هدف ما بهره‌گیری از خدمات، مشاوره و همکاری با کشورهایی است که در این حوزه جلوتر هستند.»رئیس سازمان فضایی ایران گفت: «در حوزه همکاری‌ها، استفاده از ظرفیت‌های کشورهای دیگر به ویژه برای افزایش تعداد پرتاب‌ها و تثبیت فناوری ماهواره اهمیت دارد. مثلاً همکاری با روسیه و چین به ما کمک می‌کند تا زیرسیستم‌ها و سامانه‌های خود را بسازیم و با پرتابگر آن‌ها به مدار منتقل کنیم، داده‌برداری انجام شود و تجربه عملی کسب کنیم.»وی افزود: «برنامهٔ مشترک با کشورهای دیگر، به ویژه در پروژه‌هایی که گران‌قیمت هستند، هم اقتصادی و هم فنی ضروری است. همچنین باید توجه داشت که ماه و منابع فضایی میراث مشترک بشری است و کشورهایی که پیشگام هستند، برای ایجاد همکاری و بهره‌برداری پایدار، سایر کشورها را هم در برنامه‌های خود مشارکت می‌دهند.»
سالاریه گفت: «با یکی از پیشرفته‌ترین کشورها همکاری کرده‌ایم تا در پروژه‌های مشترک، محصول یا زیرسیستم ساخته شده در ایران همراه با پرتابگر خارجی به مدار برود و عملیات داده‌برداری انجام دهد. این نوع همکاری‌ها هم به تثبیت فناوری ما کمک می‌کند و هم جایگاه ایران در صنعت فضایی جهانی را ارتقا می‌دهد.»رئیس سازمان فضایی ایران بیان کرد: «هدف ما این است که با توسعهٔ منظومه‌ها، پرتاب‌های متعدد، صنعتی‌سازی فضا و بهره‌گیری از تجارب بین‌المللی، ایران بتواند به جایگاه پایداری در صنعت فضایی برسد و ظرفیت عملیاتی و فناوری خود را در سطح جهانی ارتقا دهد.»
منبع خبر "
افکار نیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد.
(ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
