به گزارش خبرنگار مهر، صبح سه‌شنبه در مراسم گرامیداشت هفته پیوند اولیا و مربیان که در تالار شهید بهشتی کرمانشاه برگزار شد، علی‌اصغر فانی وزیر اسبق آموزش و پرورش و استاد دانشگاه تربیت مدرس با بیان اهمیت پیوند خانه و مدرسه در تربیت نسل جوان، به تشریح عوامل مؤثر در شکل‌گیری شخصیت انسان پرداخت.
فانی در ابتدای سخنان خود ضمن قدردانی از مردم مهمان‌نواز و فرهنگ‌دوست کرمانشاه، اظهار کرد: شخصیت هر انسان به سه عامل وراثت، محیط و موقعیت بستگی دارد. وراثت از خانواده می‌آید، محیط شامل خانواده، مدرسه و جامعه است و موقعیت نیز جایگاه و نقشی است که فرد در هر مقطع از زندگی دارد.
وی افزود: انسان‌ها در محیط‌های مختلف رفتارهای متفاوتی دارند. ممکن است فردی در خانه شخصیتی آرام داشته باشد اما در محیط کار یا مدرسه نقش متفاوتی ایفا کند. این نشان می‌دهد که موقعیت در شکل‌گیری شخصیت افراد بسیار اثرگذار است.
وزیر اسبق آموزش و پرورش با اشاره به اهمیت محیط مدرسه گفت: اولیا همواره تلاش می‌کنند فرزندان خود را در بهترین مدارس ثبت‌نام کنند زیرا می‌دانند مدرسه نقش مهمی در تربیت شخصیت دارد. مدرسه در کنار خانواده یکی از مهم‌ترین محیط‌های رشد اخلاقی، اجتماعی و علمی فرزندان است.
وی با طرح موضوع «مدرسه‌محوری» به عنوان یکی از مفاهیم بنیادین در آموزش و پرورش ادامه داد: مدرسه‌محوری یعنی تمرکززدایی از تصمیمات و افزایش اختیارات مدیران مدارس. مدیر مدرسه باید بتواند در انتخاب معلمان، نوع فعالیت‌ها و برنامه‌های آموزشی متناسب با نیاز دانش‌آموزان خود تصمیم‌گیری کند. مشارکت فعال معلمان و اولیا در این فرآیند نیز ضروری است.
فانی در توضیح ابعاد مختلف مدرسه‌محوری اظهار داشت: این رویکرد سه مؤلفه اساسی دارد؛ نخست تمرکززدایی، دوم انعطاف‌پذیری و سوم مشارکت. مدیران مدارس باید بتوانند متناسب با شرایط فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی دانش‌آموزان تصمیم بگیرند و خانواده‌ها نیز در این مسیر همراه و همیار باشند.
وی با تأکید بر نقش مشارکت اولیا در نظام تعلیم و تربیت گفت: تربیت میلیون‌ها دانش‌آموز تنها از عهده یک وزارتخانه برنمی‌آید. همه دستگاه‌ها، رسانه‌ها، دانشگاه‌ها و مهم‌تر از همه خانواده‌ها باید در این مسیر نقش خود را ایفا کنند. همکاری خانه و مدرسه یک ضرورت است، نه یک انتخاب.
وزیر اسبق آموزش و پرورش در ادامه با اشاره به اهمیت انجمن‌های اولیا و مربیان تصریح کرد: ارتباط این انجمن‌ها با خانواده‌ها نباید صرفاً مالی باشد. نباید از اولیا فقط انتظار کمک‌های نقدی داشت، بلکه باید آنان را در جریان کامل فعالیت‌های مدرسه قرار داد و از ظرفیت فکری، فرهنگی و اجتماعی‌شان بهره برد. شفافیت در عملکرد مدارس، اعتماد خانواده‌ها را افزایش می‌دهد.
فانی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: انجمن‌های اولیا و مربیان باید گزارش دهند که منابع مالی کجا هزینه می‌شود و چه نتایجی در حوزه تربیتی حاصل شده است. اگر خانواده‌ها بدانند که تلاش آنان در پیشرفت تحصیلی و اخلاقی فرزندان‌شان مؤثر است، با رغبت بیشتری همکاری می‌کنند.
وی با اشاره به تغییر نسل‌ها و تفاوت میان دانش‌آموزان امروز و گذشته گفت: دانش‌آموزان نسل جدید با فناوری، رسانه و فضای مجازی بزرگ شده‌اند و نمی‌توان با نصیحت‌های تکراری گذشته با آنان ارتباط برقرار کرد. والدین باید یاد بگیرند چگونه با زبان و منطق نسل امروز گفت‌وگو کنند و به جای تحمیل نظر، شنونده فعال باشند.
فانی ادامه داد: فرزندان امروز متعلق به نسل دیجیتال هستند، نسلی که با تلفن همراه، اپلیکیشن و رسانه‌های هوشمند رشد کرده و دنیا را متفاوت می‌بیند. پدران و مادران باید با درک این واقعیت، روش‌های تربیتی خود را بازنگری کنند و از شیوه‌های نوین برای برقراری ارتباط مؤثر استفاده نمایند.
وی با اشاره به پژوهش‌های جهانی در حوزه تربیت نسل‌های جدید گفت: در بسیاری از کشورها، نظام آموزشی در حال تغییر است. مدارس به سمت یادگیری مهارتی، خلاقیت‌محور و مشارکتی حرکت می‌کنند. ما نیز باید در مدارس خود به جای تکیه صرف بر محفوظات، به پرورش مهارت تفکر، گفت‌وگو و احترام به تفاوت‌ها بپردازیم.
وزیر اسبق آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: نسل امروز به محبت، احترام و درک متقابل نیاز دارد. اگر خانواده‌ها بتوانند با فرزندان خود رابطه‌ای عاطفی و صمیمی برقرار کنند، بسیاری از آسیب‌های اجتماعی کاهش می‌یابد. آموزش و پرورش و خانواده باید دوشادوش هم برای تربیت نسلی دانا، خلاق و متعهد تلاش کنند.
فانی در پایان گفت: مدرسه و خانواده مکمل یکدیگرند و هیچ‌کدام بدون دیگری نمی‌توانند رسالت تربیت را به انجام برسانند. اگر خانه و مدرسه هم‌افزا باشند، می‌توان امیدوار بود که نسل آینده کشور، نسلی مؤمن، اندیشمند و مسئولیت‌پذیر خواهد بود.
