کشف انبوهی از لنز‌های گرانشی با هوش مصنوعی

صدا و سیمادوشنبه 11 مهر 1401 - 18:41
یک سامانه هوش مصنوعی پیشرفته هزاران امواج گرانشی احتمالی را شناسایی کرده است که چنین دستاوردی درک انسان را از ماده تاریک و تکامل کهکشان‌ها بیشتر می‌کند.

کشف انبوهی از لنز‌های گرانشی با هوش مصنوعیبه گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از اسپیس، آلبرت انیشتین کشف کرده بود که توده در فضا می‌پیچد و کهکشان‌های عظیم و خوشه‌های کهکشانی می‌توانند فضای اطرافشان را به میزانی تغییر دهند که لنز‌های کهکشانی بسازد و به عبارت دیگر مسیر نور از کهکشان‌های دوردست را خم و بزرگنمایی کنند.
امواج گرانشی ابزاری مهم برای کیهان شناسان به حساب می‌آید. آن‌ها می‌توانند نور کهکشان‌های دوردست را که بسیار کم سو هستند، بزرگنمایی کنند تا با جزئیات دقیق‌تر دیده شوند یا ماده تاریک نامریی در فضا را نشان دهند.
اکنون گروهی از محققان به رهبری کیم وی تران ستاره شناس مرکز ASTRO ۳D و دانشگاه نیوساوث ولز استرالیا یک الگوریتم ماشین یادگیری برای جستجوی لنز‌های گرانشی در تصاویر ابزار DECam تلسکوپ ۴متری «ویکتور ام بلانکو» در رصدخانه‌ای در شیلی به کار گرفتند.
این الگوریتم را که کولین جاکوبز از دانشگاه فناوری سویین برن طراحی کرده بود، هزاران میلیون تصویر کهکشان‌ها را بررسی کرد تا نمونه‌ای شامل ۵ هزار لنز گرانشی را برای بررسی انتخاب کند که به چشم انسان قابل مشاهده نیستند.
این لنز‌های گرانشی بسیار کوچک هستند بنابراین اگر تصویر تار باشد، نمی‌توان به طور دقیق آن‌ها را ردیابی کرد.
تران و همکارانش با استفاده از تلسکوپ‌های رصدخانه W.M.Keck در هاوایی و تلسکوپ VLT در شیلی ۷۷ مورد از ۵ هزار لنز گرانشی را رصد کردند. آن‌ها متوجه شدند ۶۸ مورد از این لنز‌های گرانشی واقعی هستند و طیف سنجی نیز فرایند انتقال سرخ (redshift) لنز گرانشی و شی تحت تاثیر ۵۳ مورد از آن‌ها را تایید کرد. انتقال قرمز به جابجایی بین خطوط طیفی با امواج بلندتر (انتهای طیف سرخ) در امواجی است که از کهکشان‌ها و اجسام آسمانی دوردست می‌تابد. از این فرایند به عنوان تغییر داپلر نیز تعبیر می‌شود.
این لنز‌ها به طور معمول طیف انتقال قرمز بالاتری نسبت به لنز‌های گرانشی شناخته شده دارند و این بدان معناست که ستاره شناسان می‌توانند با کمک آن‌ها عمق بیشتری از جهان را رصد کنند.
دقت این الگوریتم در یافتن لنز‌های گرانشی جدید۸۸ درصد و این بدان معناست که احتمالا هزاران لنز گرانشی جدید وجود دارد که ستاره شناسان می‌توانند درباره آن‌ها تحقیق کنند.

منبع خبر "صدا و سیما" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.