فرض کنید به دلایلی از فردی میخواهید شکایت کنید. این شکایت میتواند کلاهبرداری، خیانت در امانت ، توهین و افترا و یا یک شکایت حقوقی مانند مطالبه مهریه باشد. اما خیلی از افراد به دلیل عدم اگاهی از قوانین و رویه های حقوقی در دادگاه ها، در طول پروسه حقوقی دچار مشکل میشوند.

این مشکل میتواند رد شدن دادخواست یا ، عدم صلاحیت دادگاه، رفع نقض و ادعای طرف مقابل و یا مشکلات حقوقی دیگر باشد که در برخی موارد غیر قابل جبران است. تمام این موارد میتواند باعث ضرر و زیان مادی و معنوی گردد. در این متن 6 نکته اساسی توسط تیم تحریریه دادیاران گرد هم اورده شده تا قبل از هر شکایتی در نظر بگیرید.

این مطلب از سوی وکلای دادگستری پس از تجربه چند ساله گرداوری میگردد. متاسفانه با توجه به علاقه کم هموطنان عزیز جهت دریافت مشاوره حقوقی لازم است این موارد را قبل از هر شکایتی به طور کامل بررسی کنند.

6 نکته ضروری قبل از طرح شکایت

نکات زیر چه در دعاوی حقوقی و چه کیفری صادق می باشد و فرد خواهان و شاکی قبل از طرح شکایت خود باید این موارد را در نظر بگیرد.

قبل از طرح شکایت مرور زمان را در نظر بگیرید:

برخی از جرایم کیفری شامل مرور زمان میگردد. یعنی پس از گذشت مدت زمان مشخصی، شکایت شما قابل پیگیری نخواهد بود و اگر مطرح کنید رد خواهد شد. علت این مسئله کاملا منطقی است. از نظر حقوقی امکان تعقیب متهمان تا ابد غیر ممکن است. از طرفی دیگر سیستم قضایی توانایی پیگیری و پذیرش دعاوی را که از مدت زمان خاصی گذشته است ندارد. این موضوع در مورد شهود، اسناد مدارک باطل شده و اطلاعات ناکافی جهت پیگیری پرونده صادق می باشد.

لذا مرور زمان جرائم در قانون مجازات اسلامی ذکر گردیده است. نکته قابل توجه این است که این شمول زمان نسبت به جرایم متفاوت است و از 3 تا 15 سال می باشد.

نکته : جرائم قابل گذشت مرور زمان متفاوتی دارند. مطابق ماده 106 قانون مجازات اسلامی قانون گذار عنوان نموده در این دسته بندی از جرائم اگر شاکی خصوصی   ظرف مدت 1 سال از اطلاع خود اقدام به طرح شکایت ننماید و از وقوع جرم سکوت نماید، این جرم مشمول عدم طرح شکایت گردیده و امکان شکایت امکان پذیر نیست.

با دلایل فرعی شکایت شما رد خواهد شد

قضات دادگاه از 6 دلیل اصلی به اثبات جرم پی میبرند که به ان ادله اثبات جرم گفته میشود و شامل موارد زیر است :

1- اقرار

2- شهادت

3- قسامه

4- سوگند

5- علم قاضی

6- سند و هر نوع مکتوب

نکته قابل توجه این است که بسیاری از افراد با (ادله اماره ) یا به اصطلاح عامیانه، " غیر اصلی" شکایت خود را مطرح میکنند.

اماره به زبان ساده: دلیلی غیر مستقیم جهت اثبات یک واقعه می باشد. به زبان حقوقی عبارت است از اوضاع و احوالی که دلیل بر امری شناخته می شود. در واقع اماره زمینه ساز رسیدن به یک نتیجه می باشد. اما با دلیل فرق میکند. دلیل آن چیزی است که با ارائه آنها به دادگاه قاضی مکلف به صدور حکم بر اساس آن ها خواهد بود و قاضی را به یقین می رساند.

ولی اماره، تنها کمک کننده به قاضی برای حصول یقین و کشف واقعیت است.

اماره میتواند فیلم و عکس ، صدای ضبط شده، اسکرین شات و ...  باشد. این نکته را باید در نظر داشت که خیلی افراد با اکتفا به امارات شکایت خود را مطرح میکنند. باید بدانید که ارائه اماره به تنهایی در اکثر موارد هیچ نتیجه ای ندارد و شکایت شما در ابتدا رد میشود. لذا بهترین کار این است که با شواهدی که در دست دارید با یک وکیل متخصص مشورت کنید.

قبل از هر اقدامی به متخصصین حقوقی و وکلا مراجعه کنید

زمانی که شما دچار مشکل سلامتی میگردید به  پزشک ان مراجعه میکنید. در امور حقوقی به همین نحو می باشد. برای اینکه به نتیجه بهتر برسید و از ضرر و زیان جلوگیری کنید، بهتر است از متخصصین حقوقی مشاوره بگیرید. صرفا لازم نیست در تمام موارد وکیل دادگستری بگیرید . متاسفانه افراد زیادی به دلیل عدم مراجعه به متخصصین حقوقی و وکلای دادگستری دچار مشکلات زیادی میشوند. زمانی که به دلیل یک اظهار اشتباه  و مسیر قضایی غلط دچار ضرر و زیان حقوقی اتلاف وقت و هزینه های دیگر میگردند.

مراقب اعاده حیثیت طرف مقابل خود باشید

یکی از نکات ضروری قبل از طرح شکایت اعاده حیثیت از طرف مقابل می باشد. اعاده حیثیت زمانی قابل پیگیری است که شخصی با طرح شکایت موجب تنزل آبرو و آسیب به حیثیت اجتماعی شخص دیگری شود. به این عمل افترا گفته میشود و با دارا بودن تمامی شرایط زیر میتوان از فرد افترا زننده اعاده حیثیت نمود.

1. انتساب جرمی به شخص دیگر و اتهام ناروا
2. مشخص بودن شخصی که به او اتهام وارد شده
3. عدم موفقیت در اثبات اتهام
4. ورود اتهام و آسیب به آبروی شخص دیگر

اگر هر چهار مورد بالا به وقوع بپیوندد اعاده حیثیت قابل پیگیری می باشد.

به عنوان مثال اگر اتهامی را در محل کار خود به یکی از همکاران خودتان وارد کنید و نتوانید ان را اثبات نمایید وی میتواند از شما جهت اعاده حیثیت شکایت کند.

نکته مهم اینجاست که خیلی از افراد فکر میکنند اگر شکایتی بر علیه انها به نتیجه نرسید میتوانند در اعاده حیثیت وی را محکوم کنند. اما طبق فرمول بالا زمانی چنین جرمی قابل پیگیری است که اتهام به ابروی شما لطمه وارد کند.

هزینه های دادرسی را بررسی کنید

هزینه دادرسی توسط خواهان دعوا باید پرداخت شود. تا زمانی که این هزینه ها پرداخت نگردد دادگاه اخطار رفع نقض صادر کرده و پیگیری انجام نخواهد گرفت. نکته مهم این است که هزینه دادرسی در دعاوی غیر مالی ثابت می باشد و معمولا هزینه سنگینی نیست. اما در دعاوی مالی هزینه دادرسی متناسب به نوع دعوا مشخص میگردد. این هزینه در مرحله بدوی تا مبلغ دویست میلیون ریال 2.5 درصد ارزش خواسته و بالاتر از آن 3.5 درصد ارزش خواسته است. پس خواهان باید این مسئله را در نظر بگیرد. به عنوان مثال در دادخواست مطالبه مهریه زوجه باید هزینه های دادرسی ان را محاسبه کند. در مطالبه مهریه در مبالغ بالا هزینه دادرسی شاید بالا برود و این مسئله تصمیمات زوجه را دچار مشکل میکند.

بررسی کنید پیگیری پرونده شما در صلاحیت کدام دادگاه می باشد

قبل از اینکه دعوایی را مطرح کنید اینکه نوع ان دعوا کیفری است یا حقوقی ، ایا پرونده به شورا ارجا میگردد یا خیر و در صلاحیت دادگاه به شهرستان دیگری مربوط میشود بسیار مهم است. در زمانی که شکایتی را از سوی دفاتر خدمات قضایی مطرح میکنید، این دفاتر پرونده شما را به دادگاه صالح ارسال میکنند.

مرجعي كه دعوا در آن مطرح شده، چنانچه فاقد صلاحيت ذاتي در رسيدگي باشد مكلف است، بدون ايراد ذينفع، از رسيدگي به آن دعوا امتناع کرده و قرار عدم صلاحيت صادر نمايد. لذا اگر شکایت خود را به دادگاه دیگری بفرستید احتمال دارد یک تا سه ماه وقت شما گرفته شود. همچنین باید دادگاه صالح را بر اساس محل اقامت خوانده و یا خواهان بررسی نمود. به این موضوع صلاحیت محلی میگویند که در قانون مدنی به طور کامل بیان شده است.

بر اساس اصل اقامه دعوا در محل اقامت خوانده اگر بخواهید بر علیه شخصی  که در شهرستان دیگری اقامت دارد دعوایی مطرح کنید، دادخواست شما باید به دادگاه محل زندگی خوانده ارائه شود. حال در نظر بگیرید که برای ارائه شهود و دفاع مجبور هستید به محل اقامت خوانده مراجعه کنید. این کار برای بعضی از افراد بسیار پر هزینه و وقتگیر خواهد بود. البته طبق قوانین مدنی شرایط برای دعاوی متفاوت می باشد. در برخی موارد حتی قانون حق انتخاب دادگاه صالح را به خواهان خواهد داد.

شما میتوانید با مراجعه به سامانه حقوقی دادیاران به ادرس www.dadyran.ir  از خدمات حقوقی ما بهره مند شوید. خدمات انلاین دادیاران شامل ، پرسشهای حقوقی ، تنظیم وقت مشاوره حقوقی ، اطلاعات و اخبار حقوقی ، ارشیو نمونه دادخواست و شکوائیه و قرارداهای حقوقی و راه های ارتباطی با بهترین وکلای دادگستری در کل کشور می باشد.