به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات ایرنا دهمین روز از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در گام سی‌وسوم روز جمعه (۳۰ اردیبهشت‌ماه) در شرایطی از ساعت ۱۰ صبح با گشودن درهای مصلی به‌عنوان میزبان این رخداد پذیرای مخاطبان بود که به فاصله بسیار کوتاهی شاهد حضور انبوه مخاطبان با هر سن‌وسالی بودیم.
حضور چنین اقبالی در آخرین جمعه تعطیلات پایان هفته مقارن با ایام برگزاری نمایشگاه کتاب پیش‌از این نیز قابل‌پیش‌بینی بود؛ اما حجم انبوه مخاطبان در همان نخستین ساعات روز نشان‌دهنده استقبال و اقبالی بود که شاید نه در ذهن غرفه‌داران و ناشران و نه حتی مسئولان و متولیان برگزاری این رویداد قابل تصور بود. تعجبی که البته چاشنی آن خوشحالی و رضایت توام آنها را نیز با خود به همراه داشت.
حضور انبوه مخاطبان؛ سِیلی نه مخرب که شادی‌بخش
عقربه‌های ساعت هنوز به حوالی ظهر روز جمعه نرسیده بود که در سایه سیل اقبال و حضور انبوه مخاطبان یار مهربان کمتر جایی برای حرکت در سالن شبستان مصلای امام‌خمینی(ره) به‌عنوان میزبان سالن ناشران عمومی و همچنین دیگر بخش‌های اقماری این رویداد چون سالن ناشران خارجی، ناشران دانشگاهی و ناشران کودک و نوجوان می‌شد پیدا کرد.
گرمای سی‌امین روز اردیبهشت ۱۴۰۱ خورشیدی نیز خود مزید بر علت شده بود تا این‌بار ابر و باد و مه و خورشید و فلک دست‌به‌دست یکدیگر بدهند تا گرم‌ترین شکل استقبال مخاطبان و دوستداران یار مهربان را در همدلی با گام سی‌وسوم نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شاهد باشیم.
مخاطبانی که در طبقه دوم شبستان -بخش میزبان ناشران بین‌الملل- حضور داشتند؛ هرکدام لحظه‌ای می‌ایستادند و از بالکن این طبقه نظاره‌گر سالن اصلی شبستان -میزبان ناشران عمومی- می‌شدند؛ این واژه را مدام می‌شد در گفت‌وگوهای آنها شنید که «حضور مردم به سیل انبوهی شبیه شده که نمایشگاه را دربرگرفته و حرکت آنها در راهروهای متعدد شبستان مصلی چون امواج این سیل است.»
اما تفاوت بزرگ واژه سیل که در ذهن ما با خود تخریب و ویرانی را به بار می‌آورد در همدلی با بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور نه‌تنها تخریب نبود که ترسیم تابلویی از امید به آینده در قالب اعتماد به نسلی است که فصل مهمی از دانش، فرهیختگی و تعالی فرهنگی خود و جامعه را در هم‌نشینی و همدلی با برگ‌های یار مهربان و ارتقای فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی در کشور می‌جویند.
چرخی‌هایی که به یاری کودکان و سالمندان آمدند
چرخی‌ها با چرخ‌دستی‌های خود در مواردی به یاری خود مخاطبان می‌آمدند و به‌جای جابه‌جایی کالا، بار و کتاب‌های خریداری‌شده مخاطبان کودکان و افراد پابه‌سن‌گذاشته را از بخشی به بخش دیگر منتقل می‌کردند
تاریخ و تجربه برگزاری ادوار پیشین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ثابت کرده که در مواجهه با روزهای شلوغ نمایشگاه به‌ویژه در تعطیلات پایان هفته می‌توان تصاویری ناب از جنسِ ذاتِ نمایشگاه را رصد کرد.
تصاویری که شاید در نگاه اول، بیشتر هم‌نشین معنای حاشیه باشند؛ اما با عمیق شدن در آن تصاویر می‌توان رَدِ پررنگ‌شان را اگر نه بیشتر از متن و بطن نمایشگاه که در حد آن تصور کرد.
قدم زدن در سالن‌های مختلف بخش‌های اقماری نمایشگاه و وسعت و عظمت مساحت مصلای امام‌خمینی(ره) از یک‌سو و از سوی دیگر، همگام شدن با سیل مشتاقان و مخاطبان کتاب در گرمای هوا؛ گاه نا و توان کودکان و نوجوانان و همچنین افراد پابه‌سن‌گذاشته که در قامت پدربزرگ و مادربزرگ همراه نوه‌ها و فرزندانشان گذرانِ آدینه ۳۰ اردیبهشت‌ماه را در همدلی و همگامی با یار مهربان انتخاب کرده بودند گاه سخت می‌کرد.
آن‌جا بود که چرخی‌ها با چرخ‌دستی‌های خود در مواردی به یاری خود مخاطبان می‌آمدند و به‌جای جابه‌جایی کالا، بار و کتاب‌های خریداری‌شده مخاطبان کودکان و افراد پابه‌سن‌گذاشته را از بخشی به بخش دیگر منتقل می‌کردند؛ تا در سایه این درنگ و آرامش بتوانند تجدید قوا کنند و بار دیگر بر صفحه تقدیر زندگی خود، رد و قدمی از هم‌نشینی و همگامی با نمایشگاه بین‌المللی سی‌وسوم کتاب تهران را به ثبت رسانند.
پیغام کودکان و نوجوانان به مهمانان خارجی در پاسخ به چرایی اقتدار و صلابت ایران‌زمین
تجلی شکوه، اقتدار، حماسه و دل‌دادگی مردمان ایران‌زمین از خردسال، کودک و نوجوان تا جوان، بزرگسال و سالمند به رهبر معظم انقلاب و باورهای دینی و ملی‌شان ردی درشت از خاطره دلایل اقتدار، امنیت و صلابت کشورمان را برای همیشه در ذهن آنها به ثبت رساند
مطابق وعده‌ای که از پیش داده و اطلاع‌رسانی شده بود؛ بنا بود تا عصر آدینه (۳۰ اردیبهشت‌ماه) همگام با دهمین روز از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، شاهد اجرای زنده سرود «سلام فرمانده» در حیاط مصلای امام‌خمینی(ره)علیه باشیم.
باآن‌که بنای برنامه برای شروع در ساعت ۱۶:۳۰ دقیقه روز جمعه بود؛ از ساعتی قبل سیل انبوه کودکان و نوجوانان دهه نودی که محوریت این سرود در قالب تجدید پیمان و ادای دین به همراهی با فرماندهی کل قوا و رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از یک‌سو و از سوی دیگر تأکید و باورشان بر اتکا به حضرت صاحب‌الزمان مهدی موعود(عح) بنا نهاده شده است؛ حیاط مصلی را با جمعیتی بیش‌از پنج هزار نفر چنان پُر کرده بودند که حتی به قول معروف جایی برای سوزن انداختن نبود.
همزمان با آغاز این سرود کودکان و نوجوانان با دست‌های قرارداده‌شده کنار پیشانی به نشانه سلام نظامی و با فریادهای‌شان در کنار خانواده‌های خود چنان این سرود را می‌خواندند که نتیجه آن حتی برای ناشران بخش‌های بین‌الملل و میهمانان خارجی جشنواره تشویق و تحسین از یک‌سو و از سوی دیگر تجلی شکوه، اقتدار، حماسه و دل‌دادگی مردمان ایران‌زمین از خردسال، کودک و نوجوان تا جوان، بزرگسال و سالمند به رهبر معظم انقلاب و باورهای دینی و ملی‌شان ردی درشت از خاطره دلایل اقتدار، امنیت و صلابت کشورمان را برای همیشه در ذهن آنها به ثبت رساند.
غرفه‌هایی که توسط مخاطبان جارو شد
مخاطبان با حجم سیل‌آسای استقبال و میل به خرید کتاب‌ها مدنظرشان باعث شده بودند تا شاهد غرفه‌های خالی شده و به تعبیر ساده‌تر جارو کشیده شده توسط عاشقان کتاب باشیم
آن‌چنان‌که گفته شد و انتظار می‌رفت؛ دهمین روز از سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران چنان با شور و اقبال مخاطبان همراه بود که به‌وضوح می‌شد به چشم دید که غرفه‌های برخی از ناشران که کتاب‌های آنها پیش‌از این نیز جزو آثار پرفروش بوده با سرعت به اتمام می‌رسید.
مخاطبانی که در روزها، ساعت‌ها و دقایق مانده به خداحافظی با نمایشگاه سی‌وسوم کتاب تهران؛ خود را به هر شکل به نمایشگاه رسانده بودند تا آثار مطلوب و مد نظرشان را تهیه کنند؛ با حجم سیل‌آسای استقبال و میل به خرید کتاب‌ها مدنظرشان باعث شده بود تا شاهد غرفه‌های خالی شده و به تعبیر ساده‌تر جارو کشیده شده توسط عاشقان کتاب باشیم.
این مسئله خود نشان‌دهنده اشتیاق و اقبال مردم از یک‌سو و کمک به گردش چرخ صنعت نشر ازسوی دیگر با چاشنی لبخند رضایت بر صورت ناشران و غرفه‌داران و همچنین مسئولان و متولیان نمایشگاه همراه بود.
تجدید خاطرات سال‌های نه چندان دور و دیر نمایشگاه کتاب
کافی است به‌عنوان حتی بازدیدکننده و نه خریدار؛ خاطرات سال‌های پیشین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را در ذهن‌مان شروع به هاشور زدن و رج زدن کنیم. هرچند طی چند سال اخیر به‌سبب جدی‌تر شدن فرایند خرید از نمایشگاه شاهد کاسته شدن از بخش بازدید و یا نگاه صرفاً تفریحی به این رویداد در میان قاطبه مخاطبان کتاب هستیم اما در پسِ پشتِ تصویرهای به‌جامانده و خاطرات شیرین نه چندان دور و دیر ثبت شده در ذهن‌مان شاهد ثبت تصاویری از جنس آشنای نشستن در فضای سبز مصلای امام‌خمینی(ره)؛ شهر آفتاب و یا پیش‌از این‌ها نمایشگاه بین‌المللی تهران به‌عنوان میزبانان این رویداد فرهنگی بودیم.
ردی از خاطراتی از جنس پناه بردن مخاطبان به زیر سایه‌های درختان برای لختی و دمی آسوده بودن و گذران دقایق یا ساعت‌های حضورشان در این رویداد فرهنگی در قالب فراغت و استراحت را بعد از گذشت ۱۰ روز و در دومین جمعه همراه با نمایشگاه سی‌وسوم کتاب تهران می‌شد بار دیگر دید و از زنده شدن و مرور آن خاطرات پیشین لذت برد.
صف‌های طویل جشن امضاء و تجدید دیدار ناشران و نویسندگان
درازنای صف افرادی که تقاضای گرفتن امضا کتاب‌های خریداری‌شده شان توسط نویسنده و شاعر را داشتند به در راه‌پله‌ها و کشیدن آن صف به طبقه دوم شبستان را نیز شاهد باشیم
نمایشگاه سی‌وسوم کتاب تهران که بعد از دو سال وقفه به‌سبب شیوع کرونا از ۲۱ اردیبهشت ماه کار خود را آغاز کرده بود؛ خود به فصلی متفاوت و مجزا در تجدید دیدار ناشران سراسر کشور با یکدیگر و هم چنین نویسندگان، مترجمان و مؤلفانی که آثارشان توسط همین ناشران به زیور طبع آراسته‌اند؛ فصل فضایی متفاوت را رقم زده بود.
اما یکی دیگر از تصویرهای آشنا و همیشه همراه نمایشگاه دیدار نویسندگان آثار مختلف با مخاطبان خود به شکل رودررو و برگزاری جشن امضای آثارشان است. در دهمین روز نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در آدینه ۳۰ اردیبهشت‌ماه نیز از این خاطره مستثنی نبود.
به‌گونه‌ای که با حضور برخی از نویسندگان خوش‌نام و مورد وثوق قاطبه مخاطبان اهل کتاب گاه می‌شد درازنای صف افرادی که تقاضای گرفتن امضا کتاب‌های خریداری‌شده شان توسط نویسنده و شاعر را داشتند به در راه‌پله‌ها و کشیدن آن صف به طبقه دوم شبستان را نیز شاهد باشیم.
یادگاری ماندگار ناشران از کودکان و نوجوانان
برخی از غرفه‌های ناشران حاضر در بخش کودک و نوجوان فصلی از دیوار غرفه خود را به کشیدن نقاشی و یا ردی از خاطرات نخستین تجربه حضور خردسالان و کودکان اختصاص داده بودند
تجربه حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران چه برای افرادی که برای نخستین بار آن را از سر می‌گذرانند و چه برای مخاطبان پروپاقرص آن آینه به آینه و لحظه لحظه‌اش مملو از خاطره است.
اما در این میان نخستین مواجه خردسالان و کودکان با این نمایشگاه در کنار لذت آشنایی و همدلی آنها با یار مهربان می‌تواند مشخص‌کننده فصل مهمی از مسیر تعالی فرهنگی‌شان در سنین رشد، بلوغ و بزرگسالی آنها باشد؛ و چه نعمتی بالاتر از انس و الفت آنها با کتاب می‌تواند وجود داشته باشد.
در همین راستا؛ برخی از غرفه‌های ناشران حاضر در بخش کودک و نوجوان فصلی از دیوار غرفه خود را به کشیدن نقاشی و یا ردی از خاطرات نخستین تجربه حضور خردسالان و کودکان اختصاص داده بودند؛ تا علاوه‌بر انتقال بار شیرین خاطرات در ذهن آنها برای خود نیز در این همدلی با نسل آینده‌ساز و طلایه‌دار کشورمان در قالب هم‌نشینی و آشنایی با مهربان‌ترین یار جهان (کتاب) برای خود نیز یادگاری شیرینی از نمایشگاه سی‌وسوم کتاب تهران ببرند.
خادمان فرهیخته نمایشگاه
در کنار مسئولان و متولیان حوزه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران؛ سازمان‌ها، بخش‌ها، ارگان‌ها و نهادهای مختلف متعددی نیز برای برگزاری این رویداد در نهایت امنیت، ایمنی و سلامت مشغول فعالیت شبانه‌روزی هستند.
افرادی از سازمان‌ها و ارگان‌هایی چون اورژانس، راهنمایی و رانندگی، نیروی انتظامی، آتش‌نشانی و... که تمام‌قد چه در ایام برگزاری نمایشگاه و چه در دیگر روزهای سال در قامت خدمت به هم‌وطنانشان مهم‌ترین ثمره زیست در جامعه امروزی یعنی امنیت، سلامت و ایمنی را برای آنها به ارمغان می‌آورند.
اما این افراد نیز در کنار حضور در پُست‌های خود در بخش‌های مختلف برای گذراندن لحظات‌شان در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، خود نیز انس و الفت‌شان در هم‌نشینی با یار مهربان را در هر فصل و فضایی که برای آنها فراغتی حاصل می‌شد نشان می‌دادند. این مسئله نشان‌دهنده ضریب نفوذ بالای کتاب میان اقشار مختلف جامعه است و در نگاهی کلان‌تر مؤلفه مهمی در حوزه رشد و تعالی فرهنگی کشور یعنی افزایش سرانه مطالعه را با خود به‌همراه دارد.
در کنار لذت دیدن این تصاویر باید به یک‌یک این خادمان امنیت، ایمنی و سلامت کشور و همراهان نمایشگاه سی و سوم کتاب تهران دست‌مریزاد و خداقوت جانانه‌ای گفت.
راهنمایان و ماموران اطلاع‌رسانی فرصت سَر خاراندن نداشتند
از دیگر همکارانی که در بهینه برگزار شدن تک‌تک روزهای نمایشگاه سی‌وسوم کتاب تهران دل به دل و آیینه به آیینه با مخاطبان حاضر در مصلای امام‌خمینی(ره) همراه بودند می‌توان به مسئولان غرفه‌های اطلاع‌رسانی نمایشگاه اشاره کرد.
افرادی که به‌ویژه در روزهای پنجشنبه و جمعه به‌عنوان تعطیلات پایان هفته به سبب حجم استقبال بالا و سیل‌آسای دوستداران یار مهربان حتی لحظه‌ای و ثانیه‌ای برای فراغت و آرامش وقت نداشتند و با صبر و حوصله پاسخ‌گوی سؤال‌های متعدد و البته تکراری مخاطبانی بودند که آنها را برای پیدا کردن غرفه، ناشر و سالن مد نظرشان مورد خطاب قرار می‌دادند.
پس قطعاً باید به این عزیزان نیز در کنار دیگر دست‌اندرکاران برگزاری این ررویداد فرهنگی خسته نباشیدی جانانه گفت.
یک چکه تا خداحافظی با بخش فیزیکی نمایشگاه کتاب
جمعه (۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱) برابر با دهمین روز نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یادآور این نکته بود که تنها یک چکه به پایان این رویداد فرهنگی باقی مانده‌است. بنابراین روز شنبه (۳۱ اردیبهشت‌ماه) آخرین روز از برگزاری بخش فیزیکی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است.
هر چند طی یکی، دو روز اخیر به سبب تعطیلی نمایشگاه کتاب در روز سه‌شنبه (۲۷ اردیبهشت) به دلیل آلودگی هوای پایتخت؛ زمزمه‌هایی مبنی‌بر تمدید یک‌روزه نمایشگاه شنیده می‌شد؛ اما مسئولان نمایشگاه به‌جای افزودن یک روز در قالب بخش فیزیکی؛ بخش مجازی این نمایشگاه را دو روز دیگر تمدید کردند.
پس در سایه خداحافظی با بخش فیزیکی نمایشگاه سی‌وسوم کتاب تهران در روز ۳۱ اردیبهشت ماه؛ تمامی دوستداران یار مهربان در سراسر کشور می‌توانند تا روز دوشنبه (۲ خرداد ماه ۱۴۰۱) در همراهی با بخش مجازی نمایشگاه به افزودن سبد خرید خود و تهیه کتاب‌های مد نظرشان اقدام کنند.
