به‌گزارش گروه فرهنگی ایرنا از میراث‌آریا، علی‌اصغر مونسان در پیامی با تبریک ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات/هورامان نوشت: ثبت جهانی پرونده منظر فرهنگی اورامانات/ هورامان به عنوان بیست و ششمین اثر تاریخی،‌ فرهنگی، طبیعی و باستانی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو کام ملت فرهیخته ایران اسلامی به ویژه مردم شریف کردستان و کرمانشاه را شیرین و قلب هم‌وطنان را مالامال از شادی کرد.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دست اظهار داشت: اینجانب و همکاران پرتلاشم در وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همان‌طور که در روزهای آغازین سال ۱۳۹۸ به مردم خوب کرمانشاه و کردستان قول داده بودم، تمام ظرفیت خود را بکار بستیم تا با ثبت جهانی اورامانات/ هورامان، برگ زرین دیگری از داشته‌های ارزشمند ایران اسلامی را در عرصه بین‌الملل به جهانیان بشناسانیم.

مونسان گفت: این پیروزی فرهنگی نتیجه سال‌ها پیگیری، همت و تلاش پژوهشی، تعامل و همکاری‌های بین‌بخشی ملی و ارتباطات موثر بین‌المللی بوده است و بی‌تردید نه تنها جایگاه میراث‌فرهنگی ایران را در جهان ارتقا می‌بخشد، بلکه مسیر توسعه گردشگری غرب کشور را هموار ساخته و موجب جذب بیشتر گردشگران خارجی می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: تکمیل و ارسال پرونده ثبت جهانی اورامانات/ هورامان به یونسکو از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و پیگیری‌های کارشناسی پس از آن منتهی به نتیجه‌ای شد که اثرات و مزیت‌های ماندگار آن آتیه غرب کشور به ویژه خطه کردستان و کرمانشاه و از منظری فراگیر، چشم‌انداز گردشگری ایران را درخشان‌تر خواهد کرد.

مونسان تصریح کرد: وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در سال‌های اخیر با وقوف به ارزش‌های منطقه اورامانات / هورامان و تاثیرات شگرف جهانی شدن آن، بحث ثبت جهانی آن را در دستور کار خود قرار داد و با رایزنی‌ها و هماهنگی‌های انجام شده، نماینده یونسکو، مهر ماه سال گذشته برای بازدید و ارزیابی میدانی منطقه به ایران سفر کرد و از نزدیک با آداب، رسوم، تاریخ کهن، فرهنگ و از همه مهم‌تر ظرفیت‌های خوب این منطقه آشنا شد. هماهنگی و پیگیری‌های مستمر پس از آن و همکاری خوب سایر مجموعه‌های ملی به ویژه نمایندگان محترم مردم کردستان و کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی و همچنین تعامل ارزنده نماینده یونسکو، و از همه مهم‌تر، قوت و محتوای کامل و بی‌نقص پرونده ارائه شده از سوی ایران، در نهایت ثبت جهانی این پرونده ارزشمند را در چهل و چهارمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو رقم زد.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنیع دستی افزود: به امید بهره‌مندی ملت شایسته ایران اسلامی و به ویژه هم‌وطنان غرب کشور از مواهب این موفقیت بزرگ، ثبت جهانی اورامانات / هورامان را به رهبر معظم انقلاب اسلامی، روسای قوای سه‌گانه و مردم عزیزمان تبریک و تهنیت می‌گویم و استمرار توفیقات فرهنگی کشورمان را در عرصه‌های بین‌المللی آرزومندم.

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی ایرنا، در نشست عصر روز سه شنبه پنجم مرداد ۱۴۰۰(۲۵ ژوئیه ۲۰۲۱) چهل و چهارمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (UNESCO) پرونده منظر فرهنگی اورامانات/ هورامان بررسی و با تصویب اعضای کمیته، اورامات/ هورامان به عنوان بیست و ششمین میراث فرهنگی ملموس ایران در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد.

پرونده ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات/ هورامان در استان‌های کرمانشاه و کردستان با حدود ۴۰۹ هزار هکتار عرصه و حریم قرار دارد که ۱۰۶ هزار هکتار آن مربوط به عرصه و ۳۰۳ هزار هکتار نیز جزو حریم است. این پرونده سال گذشته به یونسکو ارسال شد.

هورامان یا اورامان نام منطقه‌ای تاریخی با بافت پلکانی و آداب و رسوم بسیار خاص است که بخش‌هایی از شهرستان‌های سروآباد، سنندج و کامیاران در استان کردستان و شهرستان‌های روانسر، پاوه، جوانرود و ثلاث باباجانی در استان کرمانشاه را شامل می‌شود. بخش اصلی منظر فرهنگی هورامان/ اورامانات شامل دره‌های ژاوه رود، اورامان تخت، لهون است.

حدود  ۷۰۰ روستا در منطقه اورامانات/ هورامان قرار دارد. در سال ۱۳۹۹  ارزیابی میدانی منظر فرهنگی اورامانات / هورامان توسط یک ارزیاب ایکوموس جهانی انجام شده است.

منطقه هورامان/اورامانات منطقه‌ای فرهنگی در غرب کشور بین دو استان کردستان و کرمانشاه واقع شده که دارای کوه‌های سربه فلک کشیده و رودهای خروشان است. وجود این عوامل طبیعی دره‌هایی را شکل داده که ساکنان هورامان/ اورامانات، هزاران سال در تعامل  با طبیعت زندگی کرده و این تعامل را می‌توان در باغ های پلکانی، معماری پلکانی زندگی هوار نشینی(کوچ گاه های موقت)، جشن‌ها و آیین‌های اصیل، صنایع‌دستی منحصر بفرد منطقه و... مشاهده کرد.

منطقه‌ هورامان دارای قدمت تاریخی با پیشینه‌ای کهن فرهنگی، آداب و رسوم و نمادهای فرهنگی ویژه‌ای است که هر کدام از این نمادها روشنگر گوشه‌هایی از زوایای فرهنگ غنی و پربار این منطقه را نمایان می‌کند. پیشینه‌ سکونت در این منطقه به پیش از تاریخ بر می‌گردد که کشف قباله‌های هورامان وجود حاکمیت آشوریان، مادها، هخامنشیان و یونانیان را تأیید کرده است.

کهن‌ترین آثار سکونت انسان در بررسی‌ها و کاوش‌های باستان‌شناسی در اطراف روستای هجیج یافت شده و مربوط به دوران پارینه سنگی است که طبق گزارش باستان‌شناسان بیش از ۴۰ هزار سال تا حدود ۱۲ هزار سال قدمت دارند.

معماری پلکانی اورامان تخت و خانه‌های دیدنی آن، روستا را به‌شکل هرم‌گونه درآورده است که در راس این هرم قلعه‌ای باستانی قرار دارد.