خبرگزاری فارس از همدان، همدان فقط به خاطر وجود بزرگان و شاعران و اندیشمندان و دانشمندان و جاذبه‌های دیدنی‌اش،‌ غار علیصدر و تپه هگمتانه‌اش، سفال و شهر جهانی لالجین‌اش، گنجنامه و آبشار زیبایش و... معروف و مشهور نیست بلکه غذاها و خوراکی‌های خوشمزه آن نیز زبانزد است.

همدان شهر شیرینی‌های متنوع و خوشرنگ و خوش‌عطری است که اگر یک بار آنها را خورده باشی برای همیشه مشتری پر و پا قرص آنها می‌شوی.

بعضی از این خوشمزه‌ها را مردم همدان مختص «ماه رمضان» می‌دانند و در این ایام مصرف کرده و سفره افطارشان را با این شیرینی‌های متنوع رنگین می‌کنند.

در این گزارش به طور خلاصه به چند شیرینی معروف و پرمصرف این ایام و نحوه درست کردنشان اشاره می‌کنیم.

حلوازرده:

این حلوا که ثبت جهانی نیز شده از آن حلواهای خوش رنگ و خوشمزه است که آن را در سر سفره افطار هر همدانی می‌بینی.

این حلوا به خاطر داشتن زرده تخم مرغ و زعفران یک ماده مقوی بوده و خود یک غذای کامل است. زغفرانی که در آن به کار بردده می‌شود باعث شادابی و سرزندگی شده و حتی اثرات منفی چربی زرده تخم‌مرغ را از بین می‌برد.

برای تهیه این حلوا به زرده تخم مرغ، کره آب شده، شکر آسیاب شده، گلاب و زعفران آب شده نیاز داریم، برای درست کردن آن ابتدا باید زرده تخم مرغ‌ها را خوب هم زده تا یکدست شود و بعد شکر را کم کم به آن اضافه کرده و آن قدر هم زد تا به رنگ کرم دربیاید و حجم پیدا کند در مرحله بعد زعفران آب شده را اضافه کنید و هم بزنید تا رنگ آن نارنجی شود سپس کره را در تابه روی حرارت بگذارید. زرده ها را به کره اضافه کنید و روی حرارت کم هم بزنید. بعد از سفت شدن حلوا، گلاب را به مواد اضافه کنید و هم بزنید و بعد از ۱۰ دقیقه که روی حرارت کم جوشید آن را بردارید و در یخچال قرار دهید تا سفت شود. با خلال پسته، بادام و دارچین می توانید حلوا زرده را تزئین کنید.

نان شیرمال

شاید این شیرینی در شهرهای دیگر ایران هم پیدا شود اما به گفته خیلی از مسافران شیرمال همدان یک مزه دیگری دارد و از جمله شرینی‌هایی است که بر سر سفره افطار اغلب همدانی‌ها وجود دارد. برای تهیه این نان خوشمزه و شیرین به زرده تخم مرغ، پودر شکر، روغن مایع، پودر هل، بکینگ پودر، شیر، آرد سفید، زعفران آب شده و یک عدد زرده و کنجد برای رومال کردن نان نیاز داریم. ابتدا زرده تخم مرغ، پودر شکر و هل را در ظرفی ریخته با همزن م زده تا کرم رنگ شود. سپس روغن مایع، شیر و بکینگ پودر را اضافه کرده و بعد کم‌ کم آرد را اضافه کرده تا جایی که خمیر لطیفی به دست آید بعد خمیر را به مقدار یک سانتی متر با وردنه باز کرده قالب بیضی زده در سینی فر چیده روی آنها را زرده و کمی آب زعفران زده با چنگال نقش انداخته و کنجد می پاشیم ودر فر گذاشته تا کاملا طلایی و پخته شود.

نان اگردک

یک نان خوشمزه محلی که هم خوش‌عطر است و هم خوش‌طعم که باید آنها را یک بار هم که شده تجربه کنید.

مواد اولیه اگردک همدان تخم مرغ ، شیر، شکر، آرد به میزان لازم، کره، خمیر ترش، دارچین، نمک و زردچوبه نصف قاشق چایخوری است که برای تهیه این نان ابتدا شیر را می‌جوشانیم. سپس یکی از تخم‌‌مرغ‌‌ها را با چنگال زده و با کمی شیر ولرم مخلوط می‌کنیم ۲ تا سه قاشق کره را نیز اضافه می‌کنیم. شکر را در باقی‌مانده شیر ولرم افزوده سپس تخم‌مرغ دیگر را به آن اضافه می‌کنیم بعد  نمک، دارچین و کمی زردچوبه را در یک لیوان آرد ریخته، الک کرده و کم کم به مواد اضافه کرده بعد یک قاشق خمیر ترش را در این مرحله به مواد اضافه کرده و هم می‌زنیم. مابقی آرد را کم‌‌کم اضافه کرده و مخلوط می‌کنیم تا آنجایی که خمیر به دست نچسبد و لطیف هم باشد. دو ساعت خمیر را در نایلون قرار داده تا استراحت کرده و خمیر ور بیاید سپس روی تخته آرد پاشیده و به ضخامت نیم سانت خمیر را باز و گرد کرده و در روغن داغ سرخ می‌کنیم.

انگشت پیچ

 یکی دیگر از دسرهای خوشمزه‌ای که مردم همدان در ماه رمضان استفاده می‌کنند و قدمتی بیش از یک‌قرن دارد، انگشت پیچ است.

این دسر را با انگشت می‌خوردند و وقتی به آن انگشت بزنی به انگشتتان چسبیده و مانند عسل کش می‌آید که باید آن را دور انگشت خود بپیچید تا رشته نازک آن جمع شود. در گذشته که استفاده از قاشق مرسوم نبوده مردم این شیرینی را به روش گفته شده و با انگشت میل می‌کردند و به همین دلیل اسمش شده انگشت پیچ.

برای تهیه آن باید شکر را در ظرف مورد نظر ریخته و آب را که باید به مقدار یک بند انگشت بالاتر از شکر باشد اضافه کرده، و روی شعله گاز قرار می‌دهیم. بعد از این که شربت قوام آمد، جوهر لیمو را داخل آن می‌ریزیم بعد از کمی حرارت، مقداری از شربت را بین دو انگشت قرار می‌دهیم، اگر کش‌دار شد، حرارت را خاموش و صبر می‌کنیم تا خنک شود در حدی که اگر سفیده را به آن اضافه کنیم پخته نشود، در این زمان سفیده‌ها را به میزانی که پف کند هم می‌زنیم سپس آن را به شربت اضافه و آنقدر هم می‌زنیم تا مواد کاملا سفید و یکدست و کش‌دار شود. می‌توانیم برای عطر و طعمش به آن گلاب اضافه کرده و در زمان هم زدن مواد از مقداری دارچین هم استفاده کنیم.

ترحلوای هویج همدان

یکی دیگر از دسرهای خوش آب و رنگ و خوشمزه که کدبانوهای همدان برای سفره افطار تدارک می‌بینند ترحلوای هویج است. برای آماده کردن این حلوا اول هویج‌ها را خرد کرده داخل ظرفی می‌ریزیم در ظرف کمی آب ریخته روی شعله قرار داده تا هویج‌ها بخارپز شود. در ظرف دیگری آرد گندم یا آرد برنج را ریخته و روی شعله کم قرار می‌دهیم و مدام آرد را هم می‌زنیم. اگر از آرد برنج استفاده می‌کنید ۵ دقیقه تفت دادن کافیست اما اگر از آرد گندم استفاده می‌کنید تا زمانی که آرد کمی تغییر رنگ نداده باید روی شعله باشد و آن را هم بزنید.

بعد از اینکه آرد از حالت خامی خود خارج شد روغن را به آن اضافه کنید و هم چنان روغن و آرد را هم بزنید. شکر، زعفران دم کرده، پودر هل و گلاب را با آب که دارید مخلوط کنید تا شکر کاملا در آن حل شود. بعد از اینکه شکر کاملا در آب یا شیر حل شد آن را به آرد و روغن اضافه می‌کنیم. هویج‌هایی که پخته شده را داخل مخلوط ‌کن می‌ریزیم.

توجه کنید که هویج باید کاملا له شود و حالت پوره به خود بگیرد. بعد از اینکه هویج‌ها کاملا پوره شد و مایع یکنواختی به دست آمد آن را به مواد داخل ظرف اضافه می‌کنیم و روی حرارت ملایم هم می‌زنیم تا حلوا کمی سفت شود. بعد از اینکه حلوا آماده شد می‌توانید با خلال پسته، خلال بادام یا گل محمدی آن را تزئین و نوش جان کنید.

کماج

کماج جزو محبوب‌ترین، خوشمزه‌ترین و معروف‌ترین سوغاتی‌های همدان است که پای ثابت سفره‌های افطار هم محسوب می‌شود به خصوص وقتی مهمان هم داشته باشید. همدانی‌ها کماج را غالبا با چای خوشرنگ و یا شیر به عنوان یک وعده صبحانه یا عصرانه مصرف می‌کنند.

برای تهیه این نوع نان خوشمزه ابتدا شکر و ماست را مخلوط می‌کنیم. سپس کره یا روغن به دمای محیط رسیده را اضافه کرده و مخلوط می‌کنیم. وانیل و شربت بار را به مواد بالا اضافه کرده و دوباره مخلوط می‌کنیم. آرد و بکینگ پودر را الک کرده کم کم به مواد اضافه می‌کنیم تا خمیر نرم و لطیفی بدست بیاید و خمیر به دست نچسبد (به علت سبکی و سنگینی آردها ممکن است آرد بیشتر یا کمتری نیاز باشد.)، حال خمیر را روی سطحی که کمی آرد پاشیده شده گذاشته و با وردنه آن را باز کرده و قالب و مهر زده و در سینی فر می‌چینیم؛ زرده تخم مرغ و زعفران و شیر را با هم مخلوط کرده و روی خمیرها رومال زده و بعد کنجد می‌پاشیم. کماج‌ها را در فر بگذارید تا وقتی که طلایی شود.

البته علاوه بر نان‌ها و شیرینی‌های بالا همدان «نان چای» هم دارد که در شکل و اندازه‌های مختلف درست می‌شود، نان «گرده» هم از نان‌های محلی همدان و بسیار خوشمزه و خوش‌عطر است و در ماه مبارک رمضان بیشتر استفاده می‌شود. از دیگر شیرینی‌های محبوب و مورد علاقه خصوصا بچه‌ها می‌توان از «راحت‌الحلقوم» نام برد که دستور تهیه آن هم ساده است و هم کم‌هزینه.

انتهای پیام/ 8900/س